Khám phá cửu vị thần công, kiệt tác tượng trưng cho sức mạnh thời Nguyễn cùng SmartTravel nhé!
Huế, kinh đô của 13 đời vua nhà Nguyễn, là nơi lưu giữ những dấu ấn đậm nét của một thời kỳ huy hoàng. Trong số đó, Cửu Vị Thần Công là một minh chứng hùng hồn. Những khẩu thần công bằng đồng, được đúc vào thế kỷ XIX, không chỉ là vũ khí phòng thủ mà còn là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, mang đậm hơi thở của một triều đại phồn vinh. Ngày nay, Cửu Vị Thần Công không chỉ là di sản văn hóa quốc gia mà còn là điểm đến hấp dẫn du khách, góp phần làm phong phú thêm kho tàng di sản của đất nước.
1. Cửu Vị Thần Công là gì?
Cửu Vị Thần Công, hệ thống chín khẩu thần công bằng đồng được đúc vào đầu thế kỷ XIX, là một trong những biểu tượng tiêu biểu cho binh lực hùng mạnh và sự hưng thịnh của quốc gia dưới triều Nguyễn. Mỗi khẩu thần công, với kích thước đồ sộ và hoa văn tinh xảo, không chỉ là vũ khí phòng thủ mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, phản ánh trình độ điêu khắc và đúc đồng tinh xảo của người Việt xưa.
Việc chia thành hai nhóm: Tứ Thời (Xuân, Hạ, Thu, Đông) và Ngũ Hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) không chỉ mang ý nghĩa phân loại mà còn là minh chứng cho sự tinh thông về trời đất, muôn loài. Mỗi khẩu súng đều được đặt trên giá chạm trổ công phu, càng tôn lên vẻ đẹp và sự uy nghiêm của chúng.
Cửu Vị Thần Công không chỉ là một di sản văn hóa vật thể mà còn là một minh chứng sống động cho lịch sử hào hùng của dân tộc. Chúng ta có thể hình dung ra một thời kỳ mà những khẩu thần công này đã từng oai phong lẫm liệt, bảo vệ giang sơn.
2. Lịch sử hình thành và ý nghĩa của Cửu Vị Thần Công
Cửu Vị Thần Công, một biểu tượng của sức mạnh quân sự và quyền uy triều Nguyễn, được đúc dưới thời vua Gia Long, vào khoảng năm 1803. Ngay sau khi thống nhất giang sơn, vua Gia Long đã cho đúc 9 khẩu thần công bằng đồng thu được từ chiến trường, như một tuyên ngôn về sức mạnh của triều đại nhà Nguyễn và sự thống nhất vững chắc của đất nước. Việc đúc thần công không chỉ nhằm kỷ niệm chiến thắng mà còn thể hiện quyết tâm xây dựng một quốc gia hùng mạnh và bảo vệ đất nước trước mọi nguy cơ ngoại xâm.
Mỗi khẩu thần công nặng khoảng 17 đến 18 tấn, có chiều dài hơn 5m và đường kính nòng hơn 23cm, được xem là những khẩu pháo lớn nhất trong lịch sử quân sự Việt Nam. Điều đặc biệt là, mỗi khẩu được đặt tên theo một nguyên tố trong Ngũ Hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) và bốn mùa trong năm (Xuân, Hạ, Thu, Đông), thể hiện sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa quân sự và văn hóa, đồng thời mang lại sự may mắn, thịnh vượng cho vương triều.
Cửu Vị Thần Công không chỉ có giá trị về mặt quân sự, mà còn mang đậm ý nghĩa phong thủy và tâm linh trong văn hóa triều Nguyễn. Với niềm tin vào sức mạnh bảo vệ và trấn giữ kinh thành, người ta xem những khẩu thần công này như linh vật, tượng trưng cho sự vững chắc và trường tồn của triều đại. Chúng được đặt ngay trước Kinh thành Huế, đối diện với Ngọ Môn – cổng chính vào Đại Nội, tạo nên một cảnh quan trang nghiêm, bề thế, thể hiện quyền uy của nhà vua và sự thịnh vượng của đất nước.
Trong văn hóa phong thủy triều Nguyễn, Cửu Vị Thần Công còn được coi là biểu tượng của sự hòa hợp giữa trời đất và con người, thể hiện quyền lực trấn áp các thế lực tà ác và bảo vệ sự an bình cho kinh đô. Vị trí sắp xếp của các khẩu thần công cũng được tính toán kỹ lưỡng, mang tính tâm linh, với mục đích duy trì năng lượng tích cực. Qua đó, Cửu Vị Thần Công đã trở thành một biểu tượng không thể thiếu trong đời sống văn hóa và lịch sử của triều đại nhà Nguyễn, thu hút du khách đến chiêm ngưỡng và khám phá về sức mạnh và sự uy nghiêm của quá khứ.
3. Kiến trúc và đặc điểm nổi bật của Cửu Vị Thần Công
Cửu Vị Thần Công là một trong những tác phẩm nghệ thuật quân sự độc đáo, với kích thước lớn và kỹ thuật chế tác tinh xảo. Mỗi khẩu thần công có chiều dài khoảng 5,1m và nặng từ 17 đến 18 tấn, làm từ đồng nguyên chất. Đường kính nòng của từng khẩu thần công là khoảng 23cm, được thiết kế với mục đích bắn đạn tròn và có tầm bắn xa. Kỹ thuật chế tạo thần công thời kỳ đó không chỉ đòi hỏi tay nghề cao mà còn phải cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố liên quan đến cân bằng lực để đảm bảo an toàn.
Điểm nổi bật về kiến trúc của Cửu Vị Thần Công không chỉ nằm ở kích thước đồ sộ mà còn ở sự tinh tế trong từng họa tiết trang trí trên bề mặt của mỗi khẩu. Chất liệu đồng đặc biệt được sử dụng trong quá trình đúc giúp cho các khẩu thần công giữ được độ bền vững và sáng bóng qua thời gian. Trên mỗi khẩu thần công, các họa tiết khắc chạm rất tỉ mỉ, với những hình ảnh biểu tượng của triều đình nhà Nguyễn như rồng, mây, hoa văn truyền thống, cùng các dòng chữ Hán khắc rõ ràng. Những hoa văn này không chỉ mang tính thẩm mỹ cao mà còn biểu thị quyền lực tối cao của vua chúa, đồng thời thể hiện sự phát triển của nghệ thuật chạm khắc đồng thời bấy giờ.
Cửu Vị Thần Công được đặt trang trọng trong khuôn viên Đại Nội Huế, góp phần tôn lên vẻ uy nghiêm của kinh thành. Chúng được bố trí đối diện với Ngọ Môn, cổng chính của Kinh thành, thành hai hàng song song, mỗi bên có 4 khẩu, với một khẩu ở trung tâm. Sự sắp xếp này không chỉ thể hiện tính đối xứng, hài hòa của kiến trúc phong thủy triều Nguyễn mà còn mang lại cảm giác uy nghi, bảo vệ và trấn giữ kinh thành. Đặt ngay tại khu vực trung tâm của Đại Nội, Cửu Vị Thần Công trở thành biểu tượng vĩnh cửu của sức mạnh và quyền uy triều đại nhà Nguyễn, là nơi thu hút sự quan tâm và kính ngưỡng của du khách khi đến tham quan Huế.
Khí phách mạnh mẽ của Cửu Vị Thần Công không chỉ thể hiện ở kích thước khổng lồ mà còn ở giá trị nghệ thuật, văn hóa và lịch sử mà nó mang lại. Khi chiêm ngưỡng các khẩu thần công, du khách không chỉ cảm nhận được sự hùng mạnh của triều đại nhà Nguyễn mà còn được khám phá thêm về sự tài hoa của những nghệ nhân đúc đồng trong việc tạo nên một kiệt tác mang tính biểu tượng.
4. Cửu Vị Thần Công thành công thu hút khách du lịch khắp nơi
Khi đến Đại Nội Huế, du khách không thể bỏ qua cơ hội chiêm ngưỡng Cửu Vị Thần Công, một trong những biểu tượng của sức mạnh và quyền uy của triều Nguyễn. Nằm ngay trong khuôn viên Đại Nội, đối diện với Ngọ Môn, các khẩu thần công được bố trí hài hòa và trang nghiêm, giúp du khách dễ dàng khám phá trong hành trình tham quan kinh thành Huế. Vị trí này nằm ngay trung tâm của quần thể di tích, giúp khách tham quan có thể kết hợp việc chiêm ngưỡng Cửu Vị Thần Công cùng các công trình khác.
Đối với những người yêu thích khảo cổ và lịch sử, Cửu Vị Thần Công là một điểm đến lý tưởng, nơi họ có thể khám phá những giá trị văn hóa độc đáo. Với quy mô hoành tráng và ý nghĩa lịch sử sâu sắc, những khẩu thần công này không chỉ đại diện cho sức mạnh quân sự mà còn là minh chứng sống động cho tài nghệ chế tác đồng của các nghệ nhân thời kỳ đó. Du khách có thể tìm hiểu về quá trình đúc thần công, những chiến thắng quân sự gắn liền với sự ra đời của chúng, cũng như giá trị phong thủy mà chúng mang lại cho vùng đất Huế.
Ngoài giá trị lịch sử và văn hóa, Cửu Vị Thần Công còn trở thành điểm check-in hấp dẫn đối với du khách, đặc biệt là những ai yêu thích việc ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ trong mỗi chuyến đi. Với kích thước lớn và vẻ bề ngoài ấn tượng, các khẩu thần công tạo nên không gian độc đáo cho việc chụp ảnh. Du khách có thể thoải mái lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ bên cạnh Cửu Vị Thần Công, đắm mình trong không gian lịch sử hào hùng.
5. Các di tích gần Cửu Vị Thần Công du khách có thể ghé qua
Khu vực xung quanh Cửu Vị Thần Công, nằm trong Đại Nội Huế, là nơi tập trung nhiều di tích lịch sử và kiến trúc quan trọng của triều Nguyễn.Qua việc khám phá các di tích, du khách sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về nền văn minh Đại Việt và sự phát triển của nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc thời Nguyễn. Dưới đây là những địa điểm du khách nên ghé thăm khi tham quan Cửu Vị Thần Công:
Ngọ Môn
Vị trí: Ngay đối diện Cửu Vị Thần Công, là cổng chính dẫn vào Hoàng thành Huế.
Ngọ Môn là công trình kiến trúc đồ sộ, được xây dựng dưới thời vua Minh Mạng vào năm 1833. Với 5 lối cửa, lối giữa dành riêng cho vua, Ngọ Môn mang đậm dấu ấn quyền lực và tính biểu tượng của triều đình nhà Nguyễn. Từ đây, vua thường tổ chức các nghi lễ lớn như lễ đăng quang, duyệt binh hay tiếp đón sứ thần. Công trình này kết hợp hài hòa giữa kiến trúc gỗ và đá, với lầu Ngũ Phụng phía trên mang phong cách kiến trúc truyền thống đặc trưng của Huế.
Điện Thái Hòa
Vị trí: Nằm ngay sau Ngọ Môn, cách Cửu Vị Thần Công không xa.
Là công trình trung tâm của Đại Nội, Điện Thái Hòa là nơi diễn ra các buổi lễ quan trọng như lễ đăng quang của vua và các cuộc hội họp của triều đình. Điện được xây dựng năm 1805 dưới thời vua Gia Long và được trùng tu nhiều lần qua các đời vua khác nhau. Nơi đây được trang trí cầu kỳ với những cột gỗ sơn son thếp vàng, cùng với ngai vàng của vua nằm ở trung tâm. Điện Thái Hòa không chỉ là biểu tượng của quyền uy mà còn là nơi du khách có thể cảm nhận được không khí trang nghiêm của triều đình.
Thế Miếu
Vị trí: Nằm phía tây của Điện Thái Hòa, trong khu vực Đại Nội.
Đặc điểm nổi bật: Thế Miếu là nơi thờ các vị vua triều Nguyễn, được xây dựng vào năm 1821 dưới thời vua Minh Mạng. Đây là một trong những công trình quan trọng nhất của Hoàng thành, nơi thực hiện các nghi lễ cúng tế triều đình và tưởng nhớ các vị vua đã khuất. Kiến trúc của Thế Miếu mang đậm nét đặc trưng của phong cách nhà Nguyễn, với hệ thống cột gỗ, mái ngói và những hoa văn trang trí tinh xảo. Đến đây, du khách có thể cảm nhận được không gian linh thiêng và tôn nghiêm, nơi ghi dấu những giá trị văn hóa tâm linh của triều đại.
Hiển Lâm Các
Vị trí: Nằm ngay cạnh Thế Miếu.
Hiển Lâm Các sừng sững giữa Đại Nội như một minh chứng hùng hồn cho sự tài hoa của kiến trúc sư thời Nguyễn. Với chiều cao 17m, công trình gỗ 3 tầng này không chỉ là điểm nhấn kiến trúc mà còn là nơi tổ chức các nghi lễ trọng đại, tôn vinh công đức của các vị vua. Được xây dựng từ năm 1821 dưới thời vua Minh Mạng, Hiển Lâm Các mang trong mình những giá trị lịch sử sâu sắc, thể hiện sự tôn kính đối với tổ tiên và khẳng định quyền uy của triều Nguyễn. Kiến trúc hài hòa, đường nét tinh xảo của công trình như một bức tranh sống động, tái hiện một thời kỳ hoàng kim của đất nước.
Cửu Đỉnh
Vị trí: Đối diện Thế Miếu.
Cửu Đỉnh, bộ chín chiếc đỉnh đồng khổng lồ, là một trong những bảo vật quốc gia quý giá nhất của Việt Nam. Được đúc vào năm 1835 dưới thời vua Minh Mạng, mỗi chiếc đỉnh là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, mang đậm dấu ấn của thời kỳ hoàng kim của triều Nguyễn. Với những hoa văn chạm khắc tinh xảo, mô tả sinh động về thiên nhiên, sông núi, động vật, thực vật và những nét đặc trưng văn hóa của đất nước, Cửu Đỉnh không chỉ là biểu tượng cho quyền uy của nhà vua mà còn là một bộ bách khoa toàn thư sống động về văn hóa Việt Nam. Việc sắp xếp Cửu Đỉnh theo trật tự ngôi vua, với đỉnh Cao Đỉnh đặt ở vị trí trung tâm, thể hiện một trật tự vũ trụ và khẳng định sự trường tồn của vương triều.
Tử Cấm Thành
Vị trí: Nằm bên trong Hoàng thành, sau Điện Thái Hòa.
Đặc điểm nổi bật: Tử Cấm Thành là nơi sinh hoạt của vua và hoàng gia, được xem như khu vực riêng tư, kín đáo nhất trong Đại Nội. Đây là một khu vực phức hợp với nhiều cung điện, đình, miếu, nơi hoàng đế và các thành viên trong hoàng tộc sống và làm việc. Kiến trúc bên trong Tử Cấm Thành mang đậm nét cung đình, với những công trình gỗ quý, chạm trổ tinh xảo và được bao bọc bởi những bức tường kiên cố. Du khách tham quan Tử Cấm Thành sẽ có cơ hội khám phá cuộc sống cung đình xưa và cảm nhận được không khí trang trọng của triều đình nhà Nguyễn.
Những di tích này nằm gần Cửu Vị Thần Công, tạo nên một quần thể kiến trúc lịch sử và văn hóa độc đáo, thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch mỗi năm.
Cửu Vị Thần Công không chỉ là những khẩu pháo lớn mang tính quân sự, mà còn là biểu tượng lịch sử và văn hóa quan trọng của triều đại nhà Nguyễn. Với kích thước đồ sộ, kiến trúc tinh xảo và ý nghĩa phong thủy sâu sắc, Cửu Vị Thần Công đã trở thành một phần không thể thiếu trong bức tranh di sản của cố đô Huế.
Khi đến thăm Huế, du khách không nên bỏ qua cơ hội tham quan Cửu Vị Thần Công. Hơn cả việc chiêm ngưỡng sự hoành tráng của những khẩu thần công, du khách còn có thể khám phá sâu hơn về những câu chuyện lịch sử hào hùng và nghệ thuật tinh xảo đằng sau mỗi khẩu thần công. Bằng việc tìm hiểu và cảm nhận, mỗi chuyến thăm Cửu Vị Thần Công sẽ trở thành một hành trình khám phá về di sản văn hóa đặc sắc của Huế, góp phần vào việc bảo tồn và phát huy giá trị của một trong những di tích lịch sử đáng tự hào của dân tộc.