Hải Phòng – thành phố cảng xinh đẹp với những bãi biển trải dài cát trắng, những hòn đảo hoang sơ, cùng nền văn hóa đặc sắc. Đến với Hải Phòng, bạn không chỉ được đắm mình trong làn nước trong xanh, tận hưởng không khí trong lành mà còn có cơ hội khám phá những di tích lịch sử, văn hóa độc đáo. Đặc biệt, đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia các lễ hội truyền thống sôi động, nơi bạn sẽ được hòa mình vào không khí lễ hội tưng bừng, thưởng thức những món ăn đặc sản và khám phá nét đẹp văn hóa của người dân địa phương.
Hải Phòng không chỉ nổi tiếng với cảnh đẹp thiên nhiên mà còn là nơi tổ chức nhiều lễ hội truyền thống đặc sắc. Mỗi lễ hội đều mang một nét đẹp riêng, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của người dân. Đến Hải Phòng, bạn sẽ được đắm mình trong không khí lễ hội sôi động, hòa nhịp cùng những điệu múa, làn điệu dân ca truyền thống và thưởng thức những món ăn đặc sản địa phương.
1. Giới thiệu về Hải Phòng
Nằm ở vị trí chiến lược phía đông bắc Việt Nam, Hải Phòng là thành phố cảng biển lớn nhất khu vực miền Bắc. Với vị trí tiếp giáp biển Đông, thành phố đóng vai trò như một cửa ngõ giao thương kinh tế, không chỉ trong nước mà còn vươn ra quốc tế. Hải Phòng không chỉ là trung tâm kinh tế quan trọng, mà còn là điểm giao thoa văn hóa, lịch sử lâu đời, nơi mà vẻ đẹp truyền thống hòa quyện cùng nhịp sống hiện đại.
Không chỉ nổi bật bởi vai trò là trung tâm kinh tế, Hải Phòng còn gây ấn tượng mạnh với du khách bởi sự đa dạng văn hóa. Từ ngàn đời nay, người dân Hải Phòng đã gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống qua các lễ hội. Mỗi lễ hội như một trang sử sống, ghi dấu những thăng trầm của lịch sử và khẳng định bản lĩnh của con người đất Cảng.
Hải Phòng không chỉ sở hữu vẻ đẹp thiên nhiên độc đáo với biển Đồ Sơn và vịnh Lan Hạ nổi tiếng, mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá văn hóa và lịch sử. Từ những lễ hội dân gian mang tính truyền thống đến các sự kiện văn hóa hiện đại, mỗi lễ hội là một câu chuyện văn hóa sống động, đưa du khách vào một hành trình khám phá đầy thú vị về vùng đất Hải Phòng – nơi mà truyền thống và hiện đại gặp nhau trong sự hòa quyện đầy tinh tế.
Lễ hội cũng là một trong những yếu tố quan trọng trong việc thu hút khách du lịch cả trong và ngoài nước. Mỗi năm, hàng ngàn du khách đổ về Hải Phòng không chỉ để chiêm ngưỡng cảnh đẹp thiên nhiên mà còn để tham gia các lễ hội truyền thống đặc sắc. Những hoạt động văn hóa dân gian, các cuộc thi truyền thống và không khí sôi động của lễ hội giúp du khách có cơ hội trải nghiệm đời sống địa phương một cách sống động và chân thực.
2. Các lễ hội tiêu biểu ở Hải Phòng
2.1. Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn
Ngày 9 tháng 8 âm lịch hàng năm, lễ hội chọi trâu Đồ Sơn như một “điểm hẹn” không thể bỏ qua, thu hút đông đảo du khách thập phương. Lễ hội không chỉ là một sự kiện giải trí mà còn là dịp để cộng đồng thể hiện lòng thành kính với thần linh và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống. Đây không chỉ là sự kiện thể thao mà còn mang đậm tính tâm linh, với mục đích cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và bình an cho người dân vùng biển. Những chú trâu chiến dũng mãnh, được chăm sóc và huấn luyện kỹ lưỡng từ các làng, bước vào đấu trường không chỉ để thi đấu mà còn mang theo hy vọng và lòng tin của người dân địa phương.
Điểm đặc biệt của lễ hội này chính là không khí sôi động và đầy hứng khởi. Những cuộc đấu trâu kịch tính, mạnh mẽ tạo nên những giây phút gay cấn và mãn nhãn cho khán giả. Đến với lễ hội chọi trâu Đồ Sơn, du khách không chỉ được mãn nhãn với những trận đấu kịch tính mà còn có cơ hội đắm mình vào không gian văn hóa đặc sắc của người dân địa phương.
Không chỉ dừng lại ở việc theo dõi các cuộc thi đấu, du khách còn có thể hòa mình vào không gian lễ hội tưng bừng với nhiều hoạt động phụ trợ như triển lãm, hội chợ, và thưởng thức những món ăn đặc sản của địa phương. Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn thực sự là một trải nghiệm không thể bỏ lỡ khi đến với Hải Phòng, nơi mà bản sắc văn hóa dân gian được tái hiện sống động trong mỗi trận đấu trâu.
2.2. Lễ hội đền Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (Vĩnh Bảo):
Vào những ngày cuối tháng 11 âm lịch, không khí lễ hội lại rộn ràng bao trùm khắp huyện Vĩnh Bảo khi lễ hội đền Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm chính thức diễn ra vào ngày 28-30.
Đây là dịp để người dân và du khách cùng tưởng nhớ và tôn vinh danh nhân văn hóa Nguyễn Bỉnh Khiêm – một trong những nhân vật vĩ đại của lịch sử Việt Nam, người đã góp công lớn trong việc phát triển tri thức, văn hóa và chính trị nước nhà. Nguyễn Bỉnh Khiêm, với tư duy sắc sảo và tầm nhìn xa trông rộng, không chỉ để lại một kho tàng thơ ca đồ sộ mà còn được biết đến như một nhà tiên tri lỗi lạc. Qua những lời tiên tri, chúng ta có thể phần nào hiểu rõ hơn về xã hội, cuộc sống của người Việt Nam thời xưa và cả những biến động của lịch sử.
Lễ hội đền Trạng Trình không chỉ là nơi để dâng hương, cúng bái mà còn là sự kết hợp của những hoạt động văn hóa phong phú như hội thơ, hội văn nghệ và các màn trình diễn nghệ thuật dân gian. Khách du lịch đến đây sẽ có cơ hội tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Bỉnh Khiêm, đồng thời đắm chìm trong không khí lễ hội đậm đà bản sắc dân tộc. Đây chắc chắn là điểm đến không thể bỏ qua cho những ai yêu thích lịch sử, văn hóa và muốn tìm hiểu thêm về những nhân vật vĩ đại trong lịch sử Việt Nam.
2.3. Lễ hội làng cá Cát Bà
Vào tháng 3 âm lịch hàng năm, vùng đảo Cát Bà lại rộn ràng với lễ hội làng cá – một sự kiện văn hóa đặc sắc nhằm tôn vinh nghề đánh bắt cá truyền thống của người dân nơi đây. Lễ hội là cầu nối để mọi người trong cộng đồng gắn kết, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, cùng nhau giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống. Hình ảnh những chiếc thuyền rồng rực rỡ sắc màu hòa cùng tiếng trống hội, tiếng sóng biển tạo nên một không gian lễ hội thật sự sống động và khó quên.
Những hoạt động như đua thuyền, lễ cầu ngư và các trò chơi dân gian tạo nên không khí sôi động và đầy màu sắc cho lễ hội. Du khách sẽ có cơ hội hòa mình vào cuộc sống thường ngày của ngư dân, cùng họ trải nghiệm những hoạt động truyền thống và cảm nhận sâu sắc tình yêu biển cả. Ngoài ra, việc tham gia các hoạt động thú vị trên biển như đua thuyền hay trải nghiệm các trò chơi dân gian sẽ mang lại cho du khách những trải nghiệm chỉ có tại vùng biển khơi.
2.4. Lễ hội Hoa Phượng Đỏ:
Vào tháng 5 hàng năm, Hải Phòng như được khoác lên một tấm áo mới rực rỡ sắc hoa khi lễ hội Hoa Phượng Đỏ diễn ra, tôn vinh loài hoa biểu tượng của thành phố. Lễ hội không chỉ là dịp để người dân Hải Phòng kỷ niệm và tự hào về vẻ đẹp của loài hoa đặc trưng mà còn là cơ hội để mang hình ảnh của thành phố Cảng đến gần hơn với du khách thập phương.
Không khí lễ hội luôn tràn ngập sắc đỏ rực rỡ của hoa phượng, đi kèm với các hoạt động phong phú như diễu hành đường phố, trình diễn nghệ thuật, các sự kiện thể thao, hội chợ, và các chương trình biểu diễn văn hóa đặc sắc. Khắp nơi trong thành phố, từ các con đường đến quảng trường, đều trở nên sôi động, thu hút hàng ngàn du khách trong và ngoài nước đến tham gia. Lễ hội Hoa Phượng Đỏ là cơ hội tuyệt vời để du khách đắm mình vào không gian lễ hội sôi động, khám phá vẻ đẹp của thành phố Hải Phòng và trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của người dân nơi đây.
2.5. Lễ Hội Hải Phòng Rước Lợn Ông Bồ
Lễ hội Rước Lợn Ông Bồ là một trong những sự kiện truyền thống độc đáo của Hải Phòng, mang đậm tính tâm linh và văn hóa dân gian. Diễn ra vào ngày 9 tháng Giêng âm lịch, lễ hội là dịp để người dân cầu mong may mắn, mùa màng bội thu và sức khỏe cho cả cộng đồng. Đặc biệt, nghi thức rước lợn Ông Bồ – một biểu tượng của sự no đủ và thịnh vượng – là điểm nhấn quan trọng, thể hiện lòng biết ơn và thành kính.
Hoạt động chính của lễ hội là cuộc rước lợn (Ông Bồ), những con lợn đã được người dân các làng chăm sóc và nuôi dưỡng cẩn thận suốt cả năm. Lễ rước diễn ra với không khí trang trọng, đoàn người rước lợn diễu hành qua các con đường làng với cờ hoa, tiếng trống kèn vang vọng trong suốt dọc đường đến đình làng. Lễ hội Rước Lợn Ông Bồ là dịp để dân làng thể hiện lòng tôn kính đối với truyền thống, những vị thần đã phù trợ cho cuộc sống người dân bình an, no đủ.
2.6. Lễ Hội Đền Trần Quốc Bảo
Lễ hội Đền Trần Quốc Bảo được tổ chức hàng năm vào tháng Giêng âm lịch để tưởng nhớ công lao của Trần Quốc Bảo, vị tướng tài ba dưới triều đại nhà Trần. Ông đã góp công lớn trong việc bảo vệ đất nước trước những cuộc xâm lăng từ phương Bắc, và được người dân Hải Phòng kính trọng như một anh hùng dân tộc. Trên những sân đình cổ kính, người dân cùng nhau tổ chức các trò chơi dân gian, thưởng thức những món ăn đặc sản, tạo nên một không khí thật sự ấm áp và đoàn kết.
Những nghi lễ dâng hương trang trọng, cùng với âm thanh trầm hùng của trống chiêng, đã tạo nên một không gian linh thiêng, giúp mọi người cảm nhận được tình yêu nước nồng nàn từ lịch sử của các vị anh hùng. Bên cạnh đó, lễ hội còn sôi động với các hoạt động văn hóa dân gian truyền thống như kéo co, cờ người, và chọi gà.
2.7. Lễ Hội Hải Phòng Cầu Ngư – Rước Cá Sủ Vàng
Lễ hội Cầu Ngư, diễn ra vào tháng 3 âm lịch hàng năm, là dịp để ngư dân Hải Phòng gửi gắm những mong ước về một vụ mùa bội thu. Đây là dịp để người dân cầu mong cho một năm thuận buồm xuôi gió, biển cả yên bình và thu hoạch tôm cá đầy khoang. Điểm nhấn của lễ hội chính là nghi thức rước cá sủ vàng – biểu tượng của sự giàu sang và thịnh vượng mà ngư dân mong muốn có được sau một năm làm ăn. Con cá sủ vàng được làm bằng gỗ quý, dát vàng, mang ý nghĩa cầu mong một năm mới đầy tôm cá, cuộc sống ấm no.
Lễ rước cá sủ vàng được tổ chức đầy màu sắc trên biển với sự tham gia của hàng loạt tàu thuyền được trang trí rực rỡ, tạo nên một cảnh tượng hùng vĩ. Sau phần lễ, các hoạt động thi đấu thể thao dưới nước như đua thuyền, kéo lưới, và các trò chơi dân gian như lắc thuyền và bắt vịt trên biển diễn ra, mang đến cho người tham gia cảm giác sôi động và vui nhộn, đồng thời tạo cơ hội để du khách trải nghiệm đời sống của người dân thành phố Cảng.
2.8. Lễ Hội Bà Lê Chân (Hải Phòng)
Hàng năm từ ngày 8 đến 10 tháng 2 âm lịch, trong không gian trang nghiêm của đền thờ Bà Lê Chân, những nghi lễ được diễn ra một cách thành kính, tạo nên một bầu không khí linh thiêng.
Lễ hội bắt đầu với lễ dâng hương trang nghiêm tại đền thờ Bà Lê Chân, tiếp nối là các nghi thức rước kiệu thành kính. Không khí lễ hội trở nên thật sự sôi động với những hoạt động văn hóa, thể thao đa dạng, thu hút đông đảo người dân tham gia. Không chỉ là dịp để tưởng nhớ nữ tướng, lễ hội còn mang đến cho người tham dự những trải nghiệm văn hóa đặc sắc, kết nối quá khứ lịch sử hào hùng với hiện tại năng động của Hải Phòng.
3. Những lưu ý khi tham gia các lễ hội tại Hải Phòng
Khi tham gia các lễ hội tại Hải Phòng, điều quan trọng là phải chuẩn bị kỹ lưỡng để có thể tận hưởng trọn vẹn không khí lễ hội và tránh những rủi ro không đáng có. Đầu tiên, bạn nên tìm hiểu thông tin về lễ hội mình định tham gia như thời gian, địa điểm và ý nghĩa lịch sử của nó. Với những lễ hội mang đậm bản sắc dân tộc như chọi trâu Đồ Sơn, đền Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm và Bà Lê Chân, Hải Phòng đã vẽ nên một bức tranh văn hóa đa màu sắc, độc đáo và đầy hấp dẫn.
Địa điểm du lịch nên ghé qua khi đến Hải Phòng
Trong dịp tham gia lễ hội, bạn cũng không nên bỏ lỡ cơ hội khám phá các địa điểm du lịch nổi tiếng khác của Hải Phòng. Bên cạnh các lễ hội, Hải Phòng còn nổi tiếng với nhiều danh thắng như bãi biển Đồ Sơn – nơi bạn có thể thư giãn sau khi tham gia các lễ hội và ngắm cảnh thiên nhiên hoang sơ xinh đẹp tại Vịnh Lan Hạ,…
Nếu bạn đến đây vào dịp lễ hội làng cá Cát Bà, sau khi tham gia các hoạt động văn hóa, đừng quên trải nghiệm lặn ngắm san hô và chèo thuyền kayak trên vịnh để tận hưởng thiên nhiên hoang sơ của vùng biển đảo.
Thưởng thức ẩm thực địa phương
Một trong những trải nghiệm không thể thiếu khi tham gia lễ hội tại Hải Phòng là thưởng thức ẩm thực địa phương. Hải Phòng nổi tiếng với nhiều món ăn đặc sản hấp dẫn mà bạn không nên bỏ lỡ. Sau những hoạt động lễ hội sôi động, hãy thử món bánh đa cua đậm đà vị biển, hay nem cua bể giòn rụm và thơm ngon. Ngoài ra, nếu đến vùng biển Cát Bà, bạn có thể thưởng thức hải sản tươi sống như tôm hùm, cá song hay ghẹ. Các khu vực diễn ra lễ hội thường có các gian hàng ẩm thực truyền thống, giúp bạn dễ dàng tiếp cận và thưởng thức những món ngon đặc trưng của địa phương.
Di chuyển và chỗ ở
Vào mùa lễ hội, giao thông tại các khu vực diễn ra lễ hội thường khá đông đúc. Do đó, bạn nên lên kế hoạch di chuyển từ sớm, đặc biệt là khi tham gia các lễ hội lớn ở trung tâm thành phố. Sử dụng phương tiện công cộng hoặc thuê xe máy có thể là lựa chọn tốt để tránh tình trạng kẹt xe.
Tham gia các hoạt động văn hóa tại Hải Phòng
Cuối cùng, để có trải nghiệm trọn vẹn nhất khi tham gia lễ hội, đừng ngần ngại tham gia vào các hoạt động văn hóa dân gian của địa phương. Tại các lễ hội như lễ hội cầu ngư hay lễ hội làng cá Cát Bà, du khách có thể tham gia các hoạt động như đua thuyền, kéo lưới,…Những hoạt động này không chỉ mang lại niềm vui mà còn giúp bạn hiểu thêm về đời sống, văn hóa và con người Hải Phòng.
Các lễ hội truyền thống của Hải Phòng không chỉ là những di sản văn hóa vô giá, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc địa phương. Đồng thời, đây cũng là những điểm nhấn hấp dẫn góp phần quan trọng vào sự phát triển của ngành du lịch Hải Phòng. Thông qua các lễ hội, hình ảnh về một thành phố giàu bản sắc, năng động và phát triển được quảng bá rộng rãi tới du khách trong và ngoài nước.
Du lịch Hải Phòng trong mùa lễ hội không chỉ là một chuyến đi khám phá cảnh sắc thiên nhiên, mà còn là cơ hội tuyệt vời để du khách trải nghiệm trực tiếp phong tục những nét văn hóa riêng tại thành phố Cảng. Mỗi mùa lễ hội là một bức tranh văn hóa sống động, đầy màu sắc và ý nghĩa. Khám phá Hải Phòng vào mùa lễ hội không chỉ là cơ hội để du khách trải nghiệm những nét đẹp văn hóa độc đáo mà còn góp phần quảng bá hình ảnh du lịch thành phố, thu hút ngày càng nhiều du khách đến tham quan.
