Hưng Yên, vùng đất trù phú nằm giữa lòng đồng bằng Bắc Bộ, nổi tiếng không chỉ với những cánh đồng xanh bát ngát mà còn bởi bề dày văn hóa và lịch sử đáng tự hào. Trong hành trình khám phá nơi đây, làng nghề Tương Bần Yên Nhân là điểm dừng chân không thể bỏ qua. Với hương vị đặc trưng của tương Bần – tinh hoa ẩm thực truyền thống, cùng khung cảnh yên bình và con người mộc mạc, làng nghề này mang đến cho du khách những trải nghiệm chân thật và đáng nhớ về một miền quê Việt Nam thanh bình.
1. Giới thiệu về Làng nghề Tương Bần Yên Nhân
Làng nghề Tương Bần Yên Nhân nằm tại phường Bần Yên Nhân, thị xã Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên, cách thủ đô Hà Nội khoảng 25km về phía đông nam. Với vị trí địa lý thuận lợi, nơi đây không chỉ là một làng nghề truyền thống nổi tiếng mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn khám phá văn hóa và ẩm thực đặc sắc của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Những con đường dẫn vào làng được bao quanh bởi khung cảnh thanh bình, mang đậm nét mộc mạc của vùng quê Việt Nam, tạo nên sức hút khó cưỡng đối với du khách gần xa.
Nghề làm tương ở Bần Yên Nhân đã xuất hiện từ hàng trăm năm trước và trở thành niềm tự hào của người dân nơi đây. Tương Bần, với hương vị đậm đà, đã từng được dùng để tiến vua trong những bữa yến tiệc cung đình thời phong kiến, minh chứng cho chất lượng và giá trị độc đáo của sản phẩm này. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, làng nghề vẫn giữ vững được danh tiếng nhờ sự gìn giữ, phát huy các bí quyết truyền thống kết hợp với những cải tiến hiện đại, đưa sản phẩm tương Bần vươn xa ra nhiều vùng miền trên cả nước.
2. Đặc điểm nổi bật của Tương Bần, tinh hoa ẩm thực Bắc Bộ
Tương Bần, sản phẩm đặc trưng của làng nghề Bần Yên Nhân, nổi bật với chất lượng và hương vị không thể nhầm lẫn. Để tạo ra loại nước chấm độc đáo này, các nghệ nhân tại đây đã dày công lựa chọn và sử dụng những nguyên liệu tốt nhất, bao gồm gạo nếp cái hoa vàng – loại gạo nếp thơm ngon bậc nhất, đỗ tương được tuyển chọn kỹ lưỡng, và muối tinh sạch, đảm bảo chất lượng. Tất cả đều là sản vật từ thiên nhiên, góp phần làm nên vị ngon đậm đà, tinh tế.
Quy trình sản xuất tương Bần là cả một nghệ thuật, đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn. Công đoạn đầu tiên là cho xôi lên mốc, một bước quan trọng để tạo ra vị ngọt tự nhiên cho tương. Sau đó, đỗ tương được ngả kỹ lưỡng, tức là luộc chín, rang vàng và nghiền nhỏ, để tạo độ bùi và thơm. Cuối cùng, tất cả được ủ trong chum sành cùng với muối và nước, đợi lên men trong thời gian từ 1 đến 2 tháng, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết. Sự kỳ công và tỉ mỉ này không chỉ giúp giữ nguyên giá trị truyền thống mà còn mang đến hương vị đặc trưng khó tìm ở bất kỳ nơi nào khác.
Khi hoàn thành, tương Bần có màu vàng sánh mượt, mùi thơm dịu nhẹ mà nồng đậm, vị ngọt thanh xen lẫn chút mặn hài hòa. Loại tương này thường được sử dụng như một loại nước chấm tuyệt vời trong các bữa cơm gia đình, làm tăng thêm hương vị cho các món ăn dân dã như rau luộc, thịt luộc hay bánh đúc. Đặc biệt, tương Bần không chỉ là một món ăn mà còn là một biểu tượng văn hóa, mang đậm tinh thần và bản sắc của vùng đất Hưng Yên.
3. Trải nghiệm du lịch văn hóa truyền thống tại Làng nghề Tương Bần
Tham quan quy trình sản xuất: Hành trình khám phá sự kỳ công trong từng giọt tương
Khi đến với làng nghề Tương Bần, du khách sẽ có cơ hội tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất công phu và đầy tâm huyết của người dân nơi đây. Từ việc chọn những hạt gạo nếp cái hoa vàng căng mọng, những hạt đỗ tương vàng ươm, đến từng công đoạn làm tương như lên mốc, ngả đỗ, và ủ tương trong những chiếc chum sành truyền thống, tất cả đều toát lên sự tỉ mỉ và trân trọng với nghề.
Thậm chí, bạn còn có thể tham gia trực tiếp vào một số công đoạn đơn giản, để tự tay cảm nhận được sự thú vị và ý nghĩa của việc làm nên một mẻ tương thơm ngon. Những chum tương nằm san sát dưới nắng, tỏa ra hương thơm nồng đượm, chắc chắn sẽ để lại ấn tượng khó phai trong lòng du khách.
Thưởng thức ẩm thực địa phương: Vị ngon hòa quyện từ hồn quê Hưng Yên
Không chỉ dừng lại ở việc khám phá nghề làm tương, làng Bần Yên Nhân còn là thiên đường ẩm thực với nhiều món ăn đậm chất Bắc Bộ. Đặc sản nổi bật nhất phải kể đến tương Bần – thứ nước chấm hoàn hảo để ăn kèm cùng các món dân dã như thịt luộc, rau muống luộc, hay bánh đúc.
Ngoài ra, Hưng Yên còn nổi tiếng với nhãn lồng – loại nhãn được mệnh danh là “vua của các loại nhãn,” ngọt lịm và thơm ngát, cùng bánh gai truyền thống dẻo thơm. Du khách sẽ được thưởng thức những món ăn này trong không gian bình dị của làng quê, khiến mỗi bữa ăn không chỉ là sự trải nghiệm về vị giác mà còn là hành trình khám phá văn hóa.
Mua sắm sản phẩm truyền thống: Mang hương vị làng nghề về làm quà
Kết thúc hành trình, một trong những hoạt động thú vị mà du khách không thể bỏ qua là mua sắm các sản phẩm truyền thống tại làng nghề. Những chai tương Bần được đóng gói cẩn thận, mang đậm hương vị quê hương, là món quà tuyệt vời để bạn mang về tặng người thân, bạn bè.
Bên cạnh tương, các sản phẩm khác như bánh gai, nhãn khô, và các mặt hàng thủ công mỹ nghệ cũng rất đáng để khám phá. Mỗi món quà không chỉ mang giá trị vật chất mà còn là câu chuyện về một vùng đất giàu truyền thống văn hóa, góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp của làng nghề Tương Bần đến với nhiều người hơn.
4. Hướng dẫn di chuyển và lưu trú
Phương tiện di chuyển: Thuận tiện, dễ dàng cho mọi lộ trình
Làng nghề Tương Bần Yên Nhân nằm cách Hà Nội không xa, vì vậy việc di chuyển đến đây rất thuận tiện và đa dạng. Đối với những du khách yêu thích sự linh hoạt và chủ động, xe máy hoặc ô tô cá nhân là lựa chọn lý tưởng. Chỉ mất khoảng 40–50 phút lái xe từ trung tâm Hà Nội, bạn sẽ đến được thị xã Mỹ Hào, nơi làng nghề tọa lạc.
Nếu muốn sử dụng phương tiện công cộng, xe khách từ các bến xe lớn tại Hà Nội như bến xe Gia Lâm hoặc Mỹ Đình sẽ đưa bạn đến thị xã Mỹ Hào một cách nhanh chóng. Ngoài ra, các tuyến xe buýt như 40B, 47B, 202, 205, 206, 207, 208, 209, 216 hoặc hệ thống Vinbus cũng là sự lựa chọn tiết kiệm, dễ tiếp cận và phù hợp với những ai muốn trải nghiệm không khí địa phương.
Lưu trú: Không gian nghỉ ngơi bình dị, thân thiện
Khi đến thăm làng nghề Tương Bần, du khách có thể dễ dàng tìm được nơi nghỉ ngơi phù hợp tại thị xã Mỹ Hào hoặc các khu vực lân cận. Ở đây có nhiều nhà nghỉ và khách sạn với mức giá phải chăng, đáp ứng đầy đủ tiện nghi cần thiết. Một số khách sạn còn mang phong cách thân thiện và gần gũi, giúp bạn cảm nhận được sự mộc mạc và ấm áp của vùng quê Bắc Bộ.
Nếu muốn có thêm trải nghiệm độc đáo, bạn cũng có thể tìm hiểu về các homestay hoặc nhà dân trong làng nghề. Đây không chỉ là nơi lưu trú mà còn là cơ hội để bạn hòa mình vào nhịp sống đời thường của người dân địa phương, từ đó cảm nhận sâu sắc hơn vẻ đẹp văn hóa và con người nơi đây. Dù chọn phương án nào, sự chân thành và mến khách của người dân Hưng Yên chắc chắn sẽ để lại trong bạn những kỷ niệm khó quên.
5. Lưu ý khi tham quan Làng nghề Tương Bần
Thời điểm tham quan: Mùa hè – mùa lý tưởng để khám phá
Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để bạn ghé thăm làng nghề Tương Bần Yên Nhân. Thời tiết khô ráo, nắng nhẹ không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sản xuất tương mà còn mang đến cho du khách cơ hội chứng kiến những hoạt động truyền thống sôi động nhất của làng. Ánh nắng mùa hè làm sáng lên những chum tương xếp dọc trên sân, tỏa hương thơm ngọt ngào, tạo nên khung cảnh bình dị và đầy cuốn hút.
Tôn trọng văn hóa địa phương: Lịch sự, văn minh trong từng hành động
Làng nghề Tương Bần không chỉ là nơi làm ra sản phẩm đặc sản mà còn là không gian lưu giữ văn hóa truyền thống của người dân Hưng Yên. Khi đến đây, du khách nên ăn mặc lịch sự, gọn gàng và ứng xử nhã nhặn để thể hiện sự tôn trọng với phong tục tập quán địa phương. Hãy trò chuyện thân thiện, không ngần ngại hỏi han về nghề làm tương để hiểu thêm về văn hóa làng nghề, đồng thời tránh những hành vi gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân.
Bảo vệ môi trường làng nghề: Gìn giữ cảnh quan xanh, sạch, đẹp
Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của mỗi du khách khi tham quan làng nghề. Hãy đảm bảo không xả rác bừa bãi, giữ gìn vệ sinh chung để bảo vệ vẻ đẹp mộc mạc, thanh bình của làng nghề. Việc sử dụng các vật liệu tái chế, hạn chế túi nilon và tuân thủ các quy định địa phương về môi trường sẽ góp phần không nhỏ vào việc duy trì một không gian sạch đẹp, giúp làng nghề tiếp tục phát triển bền vững.
6. Các địa điểm du lịch khác tại Hưng Yên gần làng nghề Tương Bần Yên Nhân
Phố Hiến: Hơi thở cổ kính của một “Tiểu Tràng An”
Phố Hiến, nằm tại trung tâm thành phố Hưng Yên, từng là một thương cảng sầm uất bậc nhất ở miền Bắc trong thế kỷ XVII–XVIII. Nơi đây lưu giữ nhiều công trình kiến trúc cổ mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa. Đến Phố Hiến, du khách có thể tham quan Chùa Chuông, ngôi chùa với kiến trúc thời Hậu Lê, nổi tiếng là một trong những “Phố Hiến bát cảnh.” Ngoài ra, Đền Mẫu, thờ bà Dương Quý Phi, mang nét uy nghiêm và linh thiêng, là điểm dừng chân được nhiều người lựa chọn. Gần đó, Hồ Bán Nguyệt với khung cảnh yên bình và thơ mộng, là nơi lý tưởng để thư giãn và cảm nhận không khí trong lành.
Làng hoa Xuân Quan: Thiên đường hoa gần làng nghề Tương Bần
Cách làng nghề Tương Bần không xa, làng hoa Xuân Quan thuộc huyện Văn Giang là một điểm đến không thể bỏ qua với những tín đồ yêu thiên nhiên. Làng hoa này nổi tiếng là “thủ phủ hoa” của miền Bắc, nơi trồng hàng trăm loài hoa và cây cảnh đa dạng. Du khách khi đến đây không chỉ được chiêm ngưỡng những luống hoa rực rỡ mà còn có thể mua những bó hoa tươi hoặc chậu cây cảnh làm quà.
Ecopark: Không gian xanh lý tưởng cho mọi lứa tuổi
Chỉ cách làng nghề Tương Bần một quãng đường ngắn, khu đô thị Ecopark là điểm đến hấp dẫn với không gian rộng lớn, trong lành. Ecopark được ví như một “lá phổi xanh” của vùng đồng bằng Bắc Bộ, với những công viên lớn, hồ nước trong xanh và hệ thống cây xanh bao phủ khắp nơi. Nơi đây cung cấp các hoạt động giải trí phù hợp cho mọi lứa tuổi, từ dã ngoại gia đình, chèo thuyền kayak, đến khám phá ẩm thực phong phú tại các khu nhà hàng. Với không gian yên bình nhưng không kém phần sôi động, Ecopark là lựa chọn lý tưởng cho một ngày thư giãn trọn vẹn.
Làng Nôm: Dấu ấn của một làng cổ Bắc Bộ
Làng Nôm, thuộc xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm, là một trong những làng cổ còn giữ được nét đẹp truyền thống. Điểm nhấn của làng là cầu đá cổ, bắc qua dòng sông nhỏ, được làm hoàn toàn bằng đá xanh và mang vẻ đẹp mộc mạc mà vững chãi. Du khách đến đây còn có thể khám phá ngôi đình làng và những ngôi nhà cổ được xây dựng từ hàng trăm năm trước, tái hiện trọn vẹn hình ảnh làng quê Bắc Bộ xưa. Đi dạo dưới bóng cây đa cổ thụ, lắng nghe tiếng chim hót, bạn sẽ cảm nhận được nhịp sống yên ả, thanh bình hiếm có.
Chùa Nôm: Linh Thông Cổ Tự giữa làng quê yên bình
Nằm trong khu vực làng Nôm, Chùa Nôm là một công trình kiến trúc tôn giáo mang giá trị lịch sử và văn hóa đặc biệt. Ngôi chùa này nổi bật với hàng trăm pho tượng Phật bằng đất nung được bảo tồn nguyên vẹn qua nhiều thế kỷ. Không gian chùa thanh tịnh, được bao quanh bởi cây cối xanh tươi và những hồ nước nhỏ, tạo nên sự hài hòa giữa thiên nhiên và kiến trúc. Đến Chùa Nôm, du khách không chỉ chiêm bái mà còn có cơ hội khám phá thêm về nghệ thuật điêu khắc truyền thống của người Việt xưa.
Khám phá làng nghề Tương Bần Yên Nhân và các địa điểm lân cận không chỉ là hành trình tìm về hương vị truyền thống mà còn là cơ hội để cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp của văn hóa, lịch sử và con người vùng đất Hưng Yên. Từ những chum tương nồng đượm hương vị quê hương, cánh đồng hoa rực rỡ sắc màu, đến những ngôi làng cổ yên bình và các công trình kiến trúc mang dấu ấn thời gian, mỗi nơi đều kể một câu chuyện riêng, làm say lòng du khách. Hưng Yên không chỉ là điểm đến mà còn là nơi để ta lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ và đáng nhớ nhất trong cuộc đời.
