Làng cổ Đông Sơn là một trong những cái nôi của nền văn hóa Đông Sơn huyền thoại, thu hút du khách bởi vẻ đẹp cổ kính và những giá trị truyền thống lâu đời. Đặc biệt, không khí lễ hội Làng cổ Đông Sơn chắc chắn sẽ để lại cho du khách những trải nghiệm đáng nhớ, cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp văn hóa lâu đời và sức sống mãnh liệt của một cộng đồng luôn trân trọng cội nguồn.
1. Đôi nét về lễ hội tại Làng cổ Đông Sơn
Làng cổ Đông Sơn là một trong những ngôi làng cổ kính tại xứ Thanh, tọa lạc bên bờ sông Mã hiền hòa tại phường Hàm Rồng, thành phố Thanh Hóa. Nơi đây nổi tiếng là cái nôi của nền văn hóa Đông Sơn nổi tiếng, sở hữu bề dày lịch sử và giá trị văn hóa đặc sắc. Chính vì thế, lễ hội làng cổ Đông Sơn không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là dịp để tôn vinh truyền thống và kết nối cộng đồng.
Lễ hội tại Làng cổ Đông Sơn là sự kết hợp giữa tín ngưỡng dân gian và các phong tục truyền thống lâu đời. Đây là dịp để người dân tưởng nhớ tổ tiên, tri ân các vị thần linh và anh hùng có công với đất nước, đồng thời cầu mong một năm mới bình an, mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no. Vào dịp đầu xuân năm mới, tháng Giêng âm lịch với không khí xuân ngập tràn, lễ hội Làng cổ Đông Sơn sẽ được tổ chức với không gian đậm chất văn hóa, gần gũi và linh thiêng.

2. Những nét đặc sắc trong không gian lễ hội tại Đông Sơn
Không gian lễ hội tại Làng cổ Đông Sơn mang trong mình sự giao hòa giữa lịch sử, văn hóa và thiên nhiên, để lại ấn tượng sâu sắc về một lễ hội đặc biệt không chỉ với người dân địa phương mà còn với du khách thập phương.
Không gian làng cổ mang đậm chất lịch sử
Làng cổ Đông Sơn nằm bên bờ sông Mã, nổi bật với những ngôi nhà cổ, đình làng, và các di tích mang dấu ấn của nền văn hóa Đông Sơn hơn 2.000 năm tuổi. Trong những ngày lễ hội, khung cảnh cổ kính này được trang hoàng với cờ hoa, lồng đèn và các biểu tượng truyền thống, tạo nên một không gian rực rỡ nhưng vẫn giữ được nét cổ điển.. Tiếng trống hội vang vọng giữa cảnh sắc thiên nhiên hòa cùng không khí nhộn nhịp làm tăng thêm sự thiêng liêng và sôi động của lễ hội truyền thống này.

Phần lễ trang nghiêm
Phần lễ của lễ hội Làng cổ Đông Sơn được tổ chức tại đình làng Đông Sơn – nơi thờ Đức Thánh Cả Lê Uy, một vị tướng tài ba cuối thời Lý. Trong không gian cổ kính của đình, các nghi thức tế lễ được thực hiện trang trọng bởi các bậc cao niên trong làng. Khi bắt đầu thực hiện phần lễ, những lễ vật bao gồm xôi, gà, bánh chưng, rượu cần, và các sản vật địa phương cần chuẩn bị trước và cẩn thận bày biện trên bàn thờ một cách tinh tế. Thầy cúng sẽ thực hiện những bài khấn trang nghiêm, cầu mong cho một năm mới bình an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Sau khi cúng lễ, nghi thức rước kiệu Đức Thánh Cả qua các con đường trong làng sẽ được bắt đầu. Đây là một trong những điểm nhấn của lễ hội, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân trong trang phục truyền thống. Đi đầu là các bậc cao niên và đội trống, chiêng, theo sau là đoàn người mang lễ vật và dân làng. Với sự tham gia nhiệt tình của người dân địa phương, hòa cùng tiếng trống chiêng, khung cảnh lễ hội Làng cổ Đông Sơn trở nên náo nhiệt hơn bao giờ hết.

Phần hội sôi động và náo nhiệt
Nếu như phần lễ trang nghiêm cùng những nghi thức truyền thống thì phần hội của lễ hội Làng cổ Đông Sơn hiện lên với không gian văn hóa sống động, tràn ngập những hoạt động đặc sắc, thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia. Các trò chơi dân gian như ném còn, kéo co, đi cà kheo, và đấu vật trở thành tâm điểm, với tiếng reo hò cổ vũ vang dội khắp nơi, mang đến bầu không khí náo nhiệt và hào hứng. Bên cạnh đó, những màn biểu diễn nghệ thuật dân gian như múa lân, múa rồng, hát đối, hát xoan, cùng với tiếng nhạc của các nhạc cụ dân tộc như khèn, sáo, trống, tái hiện một cách sống động những giá trị văn hóa truyền thống. Không chỉ dừng lại ở văn nghệ và trò chơi, phần hội còn nổi bật với hoạt động giao lưu thể thao, đặc biệt là giải bóng chuyền hơi, nơi các đội trong làng và vùng lân cận thi đấu, góp phần tăng cường tình đoàn kết và gắn kết cộng đồng. Ngoài ra, du khách khi tới hội làng còn có thể tham gia chợ phiên ngày hội, nơi bày bán các sản phẩm thủ công và đặc sản địa phương như vải thổ cẩm, rượu cần, cơm lam, và bánh truyền thống, mang đến cơ hội để du khách khám phá và trải nghiệm đời sống văn hóa đặc trưng của người dân Đông Sơn.

Sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và hiện đại tại lễ hội
Lễ hội Làng cổ Đông Sơn không chỉ giữ gìn những nghi thức truyền thống mà còn kết hợp với các hoạt động hiện đại như biểu diễn ca nhạc, các gian hàng trưng bày sản phẩm du lịch và triển lãm văn hóa Đông Sơn. Đây chính là cơ hội để thu hút nhiều sự quan tâm của nhiều thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ và du khách từ nhiều nơi đổ về.
3. Lưu ý gì khi tới lễ hội Làng cổ Đông Sơn
Để tham gia lễ hội Làng cổ Đông Sơn trọn vẹn và nhiều kỉ niệm đáng nhớ, du khách nên lưu ý một số điều sau đây:
- Tôn trọng nét đẹp văn hóa và tín ngưỡng: Lễ hội tại Làng cổ Đông Sơn có phần lễ mang tính chất tâm linh và thiêng liêng. Vì vậy, khi tham gia các nghi thức như dâng hương, tế lễ tại đình làng, du khách hãy giữ thái độ trang nghiêm và không làm ồn. Ngoài ra, bạn không tự ý chạm vào hoặc di chuyển các lễ vật, đồ tế lễ, hoặc hiện vật trong khu vực đền, đình.
- Trang phục phù hợp, lịch sự: Du khách khi tới tham dự lễ hội nên mặc trang phục gọn gàng, kín đáo, lịch sự, tránh các trang phục quá sặc sỡ hoặc không phù hợp với không khí lễ hội. Nếu có thể, bạn có thể chọn mặc áo dài truyền thống hoặc trang phục mang tính dân tộc để hòa mình vào không gian văn hóa nhé!
- Tuân thủ quy định của ban tổ chức lễ hội: Lễ hội thường thu hút đông đảo người tham dự, vì vậy bạn nên tuân thủ các hướng dẫn của ban tổ chức để đảm bảo trật tự và an toàn. Tránh chen lấn, xô đẩy khi tham gia các hoạt động đông người như rước kiệu, các trò chơi dân gian hoặc biểu diễn nghệ thuật.
- Thái độ thân thiên, tôn trọng cộng đồng: Du khách khi giao lưu với người dân địa phương, bạn nên giữ thái độ thân thiện và tôn trọng. Nếu muốn tìm hiểu hoặc chụp ảnh, hãy xin phép trước.
- Bảo vệ môi trường: Tại khuôn viên lễ hội, du khách không nên xả rác bừa bãi và nên sử dụng các thùng rác được bố trí tại các điểm công cộng.
- An toàn cá nhân: Vì lễ hội thu hút nhiều người tham gia, hãy chú ý bảo quản tư trang cá nhân, tránh để xảy ra mất cắp hoặc thất lạc. Nếu đi cùng trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi, hãy luôn theo sát để tránh bị lạc trong đám đông.

4. Những điểm đến du lịch gần làng cổ Đông Sơn
Không chỉ có những trải nghiệm đáng nhớ tại lễ hội Làng cổ Đông Sơn, du khách còn có thể tham quan và vui chơi tại những địa điểm du lịch gần đó để chuyến đi tới Thanh Hóa thêm đa dạng trải nghiệm. Dưới đây là một số điểm đến đặc trưng du khách có thể tham khảo ghé thăm:
- Cầu Hàm Rồng: Cây cầu biểu tượng gắn liền với lịch sử nổi tiếng của vùng đất xứ Thanh từ kháng chiến chống Mỹ. Đứng trên cầu, bạn có thể ngắm nhìn dòng sông Mã thơ mộng và toàn cảnh vùng đất Hàm Rồng.
- Chùa Thanh Hà: Điểm đến du lịch tâm linh nổi bật tại thành phố Thanh Hóa, mang đậm phong cách kiến trúc Phật giáo truyền thống Việt Nam. Đây là điểm đến lý tưởng để du khách tĩnh tâm, chiêm bái và cầu bình an cho bản thân, gia đình.
- Khu di tích Lam Kinh: Lam Kinh là khu di tích lịch sử quan trọng gắn liền với nhà Hậu Lê. Khu vực này nổi bật với kiến trúc cung đình cổ kính, những di tích lăng mộ và không gian thiên nhiên yên bình giúp bạn vừa có thể thư giãn vừa có cơ hội tìm hiểu lịch sử, văn hóa.
Trên đây là những chia sẻ của SmartTravel về lễ hội tại Làng cổ Đông Sơn – ngôi làng cổ hàng đầu xứ Thanh. Nếu có dịp tới đây vào mùa lễ hội, đừng bỏ lỡ những trải nghiệm thú vị, khó quên nhé!