Mảnh đất xứ Nghệ không chỉ thu hút du khách bởi nét đẹp về lịch sử và giá trị văn hóa cùng sự bình yên của thiên nhiên đất trời mà còn hấp dẫn nhiều người bởi những món ăn đậm đà hương vị quê hương. Trong đó món mắm ruốc Cửa Lò là món đặc sản ai tới đây cũng nhất định phải thử. Cùng SmartTravel thưởng thức món ẩm thực đặc sắc này nhé!
1. Đôi nét về món mắm ruốc Cửa Lò
Mắm ruốc Cửa Lò là một trong những món đặc sản trứ danh của vùng biển Nghệ An, nổi tiếng với hương vị mặn mòi, đậm đà và giàu chất dinh dưỡng. Được chế biến từ con ruốc biển tươi ngon cùng những loại gia vị đặc trưng, mắm ruốc không chỉ là món ăn dân dã mà còn là biểu tượng văn hóa ẩm thực của người dân vùng biển Cửa Lò. Bạn có thể thưởng thức món mắm này theo nhiều cách khác nhau cùng nhiều đồ ăn khác nhau để thưởng thức trọn vẹn mọi hương vị đậm đà. Đặc biệt, mắm ruốc Cửa Lò còn là món quà ý nghĩa mà du khách thường mang về để biếu tặng người thân, như một cách lưu giữ hương vị biển cả của xứ Nghệ.
2. Nguyên liệu và cách làm mắm ruốc Cửa Lò đặc sản
Mắm ruốc Cửa Lò – món mắm truyền thống tại Nghệ An, được chế biến từ những con ruốc biển tươi ngon, đánh bắt trực tiếp từ vùng biển địa phương. Ngoài ra, các nguyên liệu khác như muối trắng tinh khiết, và đôi khi có thêm một chút thính gạo để tạo hương thơm đặc trưng là những thứ không thể thiếu để mang tới món mắm ruốc thơm ngon, đậm vị.
Sau khi ruốc biển được sơ chế sạch sẽ bằng nhiều lần nước biển và nước sạch để loại bỏ tạp chất, ruốc biển sẽ được trộn đều với muối theo tỉ lệ chuẩn (3 ruốc 1 muối) để đảm bảo vị mặn vừa đủ và bảo quản tốt. Hỗn hợp này sẽ được ủ trong các chum, vại hoặc hũ đất nung, đậy kín và để ở nơi thoáng mát trong khoảng 20-30 ngày để lên men tự nhiên. Trong quá trình ủ, ruốc biển dần chuyển màu đỏ hồng tự nhiên, tỏa ra hương thơm đặc trưng của mắm ruốc. Khi đạt đến độ chín hoàn hảo, mắm ruốc sẽ có vị mặn đậm đà, ngọt hậu, thơm nồng và sánh mịn. Đây chính là món ăn không thể thiếu trong bữa cơm gia đình của người dân vùng biển và là nét tinh túy của ẩm thực Cửa Lò.
3. Những món ăn ngon cùng mắm ruốc Cửa Lò
Một mẻ mắm ruốc Cửa Lò đạt chuẩn, thơm ngon là điểm công lớn cho những món ăn cùng mắm. Dưới đây là những món ăn du khách nhất định nên thử khi tới Nghệ An được chế biển hoặc ăn kèm món mắm ruốc này nhé!
Thịt ba chỉ kho mắm ruốc
Thịt ba chỉ kho mắm ruốc Cửa Lò là món ăn vô cùng dân dã, đậm đà, mang đậm hương vị miền biển xứ Nghệ. Để có được món thịt ba chỉ kho mắm ruốc ngon, bạn cần chọn những miếng thịt tươi, có tỷ lệ mỡ nạc cân đối và cắt miếng vừa ăn. Sau khi ướp cùng tỏi băm, hành tím, ớt và một chút đường, thịt sẽ được xào trên lửa lớn để săn lại, tỏa hương thơm. Sau đó, mắm ruốc được cho vào nồi, đun nhỏ lửa để thấm đều vào từng miếng thịt. Khi kho, nước mắm ruốc hòa quyện với vị béo ngậy của thịt tạo nên hương vị đậm đà, mặn mòi và ngọt nhẹ. Bạn có thể dùng kèm cơm trắng nóng hổi, rau sống hoặc dưa leo để cảm nhận sự hài hòa giữa vị ngọt béo của thịt và hương vị đặc trưng của mắm ruốc. Đây là món ăn không chỉ thơm ngon mà còn gợi lên sự mộc mạc, giản dị của ẩm thực miền biển Nghệ An đó.
Mắm ruốc chưng thịt băm
Một món ăn ngon miệng, đưa cơm không kém món thịt kho chính là mắm ruốc chưng thịt băm. Để làm món này, thịt băm được chọn loại thịt nạc vai hoặc ba chỉ, băm nhuyễn, sau đó ướp với hành tím băm, tỏi, ớt, một chút đường và tiêu xay để tăng hương vị. Mắm ruốc được pha loãng với nước ấm và lọc kỹ để loại bỏ cặn, tạo độ sánh mịn. Đầu tiên, tỏi và hành băm được phi thơm trong dầu nóng, sau đó thịt băm được xào đều tay đến khi săn lại. Mắm ruốc pha loãng được thêm vào, đun nhỏ lửa để gia vị thấm đều vào thịt. Hỗn hợp được chưng kỹ cho đến khi sánh lại, có mùi thơm nồng đặc trưng. Món ăn này có vị mặn ngọt hài hòa, hương thơm quyến rũ, rất thích hợp ăn kèm cơm trắng nóng, rau luộc hoặc dưa leo. Đặc biệt trong những ngày se lạnh, mắm ruốc chưng thịt băm thực sự là nữ hoàng trên mâm cơm của mỗi gia đình đó.
Rau củ quả luộc chấm mắm ruốc
Nếu muốn thưởng thức những món ăn thanh đạm cùng mắm ruốc Cửa Lò thì rau củ quả luộc chấm mắm ruốc là món ăn vô cùng phù hợp cho bữa cơm. Mắm ruốc sẽ được chưng cùng tỏi ớt và chút đường để hòa quyện vị đậm đà hấp dẫn. Sau đó, bạn có thể thưởng thức cùng những loại rau củ quả luộc như: su su, súp lơ, bí,… Món ăn sẽ trở nên ngon miệng hơn bao giờ hết nếu ăn khi mắm còn nóng và rau củ không bị quá mềm nhé!
Canh mắm ruốc
Canh mắm ruốc là một món ăn dân dã, đậm đà và thơm ngon, đặc trưng của các vùng ven biển, đặc biệt là Cửa Lò. Để chế biến món canh này, mắm ruốc được pha loãng với nước ấm, khuấy đều và lọc bỏ cặn để nước mắm trong và sánh. Các nguyên liệu khác như rau xanh (rau ngót, rau muống, rau dền) hoặc các loại củ quả (bầu, bí) được sơ chế sạch sẽ, cắt vừa ăn. Thịt ba chỉ hoặc tôm khô được xào sơ với hành tỏi phi thơm để tăng thêm vị ngọt tự nhiên. Nước mắm ruốc đã lọc được thêm vào nồi, đun sôi, sau đó các nguyên liệu như rau hoặc củ quả được thả vào nấu chín. Món canh mắm ruốc có hương thơm đặc trưng, vị đậm đà từ mắm, hòa quyện với vị ngọt tự nhiên của thịt, tôm và rau. Khi thưởng thức, du khách sẽ cảm nhận trọn vẹn cảm giác ấm cúng, bình dị của món ăn, phù hợp vô cùng cho một bữa ăn quây quần bên nhau.
Bún xào mắm ruốc
Một trong những món bún xào độc đáo du khách nhất định nên thử khi tới Nghệ An chính là bún xào mắm ruốc. Để chế biến món này, bún tươi được chọn là loại sợi nhỏ, mềm và dai, mắm ruốc pha loãng với nước ấm để lọc bỏ cặn, tạo ra hỗn hợp sánh mịn. Nguyên liệu phụ như thịt ba chỉ, tôm, hoặc trứng gà được chuẩn bị sẵn, thái nhỏ hoặc đánh đều để dễ xào. Trước tiên, hành tím và tỏi băm được phi thơm với dầu ăn, sau đó cho thịt hoặc tôm vào xào săn, thêm chút đường và ớt để cân bằng hương vị. Tiếp đến, mắm ruốc được cho vào xào cùng, tạo nên mùi thơm đặc trưng và vị đậm đà. Cuối cùng, bún tươi được thả vào chảo, đảo đều để thấm gia vị, thêm chút hành lá hoặc rau thơm để tăng màu sắc và mùi vị. Khi thưởng thức, bún xào mắm ruốc có sự hòa quyện giữa vị mặn mòi của mắm, vị ngọt của thịt, tôm và độ mềm dai của bún, tất cả tạo nên một món ăn đầy sức hấp dẫn, phù hợp cho cả bữa sáng, trưa hay tối.
Gỏi xoài mắm ruốc
Mắm ruốc Cửa Lò không chỉ được chế biến thành những món ăn mặn trong bữa cơm mà còn là nguyên liệu tuyệt hảo cho món ăn vặt gỏi xoài mắm ruốc – món ăn với hương vị chua ngọt hài hòa nhưng không kém phần đậm đà hấp dẫn. Để chế biến, xoài xanh được chọn là loại giòn, chua nhẹ, bào sợi mỏng để giữ độ tươi ngon và dễ thấm gia vị. Mắm ruốc được pha loãng với nước ấm, thêm tỏi băm, ớt, đường, và một ít nước cốt chanh, sau đó đun nhẹ trên bếp để hỗn hợp hòa quyện và sánh lại. Phần topping gồm tôm khô đã ngâm mềm, rang giòn, và đậu phộng rang vàng, giã dập. Khi trộn gỏi, xoài xanh được tưới đều với nước mắm ruốc đã pha, đảo nhẹ để sợi xoài thấm đều vị. Cuối cùng, rắc tôm khô, đậu phộng cùng một chút rau thơm như húng lủi hoặc rau răm lên trên để tăng hương vị. Món gỏi xoài mắm ruốc khi ăn mang đến sự bùng nổ của vị giác: vị chua của xoài, mặn ngọt của mắm ruốc, bùi béo của đậu phộng và cay nhẹ từ ớt. Đây là món ăn vặt hấp dẫn, dễ làm và rất được yêu thích trong những buổi tụ họp bạn bè hoặc gia đình.
Chả mắm ruốc
Chả mắm ruốc Cửa Lò là một trong những món ăn thơm ngon, đậm đà và vô cùng đưa cơm, du khách nhất định nên thử trong chuyến du lịch Nghệ An. Để chế biến món này, mắm ruốc được pha loãng với một ít nước, lọc bỏ cặn để tạo hỗn hợp mịn. Thịt heo băm hoặc xay nhuyễn, chọn loại thịt có chút mỡ để chả không bị khô, được trộn đều với hỗn hợp mắm ruốc, thêm hành tím băm, tỏi băm, ớt băm nhỏ, và một chút đường, tiêu xay để cân bằng hương vị. Hỗn hợp sau khi trộn đều được nặn thành từng viên nhỏ hoặc dàn phẳng tùy sở thích. Chả được chiên ngập dầu trên lửa vừa để chín đều và có màu vàng ươm bắt mắt. Khi chả chín, mùi thơm nồng đặc trưng của mắm ruốc hòa quyện cùng vị béo ngậy của thịt lan tỏa, kích thích vị giác. Bạn có thể thưởng thức chả mắm cùng cơm nóng, bún hoặc các loại rau củ quả luộc để cảm nhận trọn vẹn hương vị của món ăn này nhé!
5. Thời điểm nào mắm ruốc vào độ ngon nhất
Mắm ruốc được ủ càng lâu sẽ càng đạt được độ ngon nhất định, tuy nhiên, thời điểm mắm ruốc ngon nhất thường là sau khi ủ chín đạt độ hoàn hảo và phụ thuộc vào thời điểm ruốc biển (nguyên liệu chính) được đánh bắt. Thông thường, mùa ruốc biển ở vùng biển Cửa Lò rơi vào khoảng tháng 4 đến tháng 8, khi ruốc phát triển nhiều và đạt chất lượng tốt nhất, thịt ruốc tươi, săn chắc và giàu dưỡng chất. Sau khi ruốc được đánh bắt, chế biến và ủ trong khoảng 20-30 ngày, mắm ruốc sẽ chín tới, dậy mùi thơm đặc trưng và có vị đậm đà, ngọt hậu. Đây là thời điểm lý tưởng để thưởng thức mắm ruốc, khi hương vị đạt độ hài hòa nhất, không quá nồng và giữ được độ tươi ngon từ ruốc biển.
6. Lưu ý khi thưởng thức mắm ruốc Cửa Lò
Để có được những trải nghiệm ẩm thực thơm ngon với món mắm ruốc Cửa Lò, du khách nên lưu ý một số điều sau đây khi thưởng thức nhé!
- Chọn mắm ruốc chất lượng
- Chế biến mắm đúng cách
- Ăn mắm với lượng vừa phải
- Bảo quản mắm đúng cách
Mắm ruốc Cửa Lò thật sự là món đặc sản đặc trưng của vùng đất xứ Nghệ yên bình này. Trong chuyến đi tới Nghệ An, bạn nhớ thưởng thức món ăn này nhé!
