Đi chùa, xin lộc trong mỗi dịp Tết đến xuân về là một trong những nét đẹp truyền thống trong văn hóa của người Việt Nam suốt bao đời nay nhằm thể hiện mong ước về một năm mới an lành, may mắn và hạnh phúc. Cùng SmartTravel khám phá nét đẹp văn hóa này tại ba miền Bắc Trung Nam trong bài viết dưới đây nhé!

1. Thời gian lý tưởng để du khách đi chùa, xin lộc đầu năm

Thời điểm lý tưởng để du khách nên đi chùa, xin lộc cầu bình an phụ thuộc vào phong tục, tín ngưỡng và lịch trình cá nhân của mọi người tại nhiều địa phương. Tuy nhiên, dưới đây là những thời điểm đẹp nhất để tiến hành đi chùa, xin lộc, du khách nên tham khảo nhé!

• Ngày mùng 1 Tết: Đây vừa là ngày tân niên vừa là thời điểm quan trọng nhất trong năm, phù hợp để tới chùa cầu mong một năm an lành, hạnh phúc và nhiều tài lộc. Việc đi chùa vào ngày mùng 1 mang một ý nghĩa sâu sắc là mở đầu một năm mới với tâm thế thanh tịnh hơn giúp hanh thông trong mọi sự hơn. 
• Ngày mùng 2 đến ngày mùng 6: Trong các ngày đầu năm, chùa thường đông khách đến lễ Phật và xin lộc. Ngày mùng 5 và mùng 6, sau khi hoàn tất việc chúc Tết gia đình, du khách có thể dành thời gian để đi chùa, cầu tài lộc, bình an cho năm mới. 
• Rằm tháng Giêng: Ngày rằm đầu tiên của năm cũng là một dịp quan trọng để đi chùa, cầu bình an, và làm lễ. Đây là thời điểm thích hợp để “cầu gì được nấy,” theo quan niệm dân gian, du khách có thể đi chùa vào thời điểm này nhé!
• Ngày vía Thần Tài (mùng 10 tháng Giêng Âm lịch): Nếu du khách là người kinh doanh, buôn bán, bạn nên đi chùa vào ngày lễ Thần tài để cầu tài lộc, công việc thuận lợi trong năm.

2. Sự khác nhau giữa đi chùa cầu bình an tại ba miền Bắc, Trung, Nam

Sự khác nhau về lễ vật đi chùa

Đi chùa, cầu tài lộc là hoạt động phổ biến trong văn hóa Việt Nam, tuy nhiên ở mỗi miền Tổ quốc, nét văn hóa này được duy trì theo những cách khác nhau. Trước hết về lễ vật, mỗi miền lại có những loại lễ vật với ý nghĩa văn hóa, tâm linh riêng biệt như:

• Miền Bắc: Để đi chùa, cầu nguyện bình an, tài lộc, du khách thường chuẩn bị chu đáo những lễ vật mang đậm nét truyền thống. Trong đó, hương (nhang) là vật không thể thiếu, thường là loại hương trầm thơm nhẹ, được lựa chọn kỹ lưỡng cùng hoa tươi phổ biến nhất là hoa cúc vàng, hoa huệ, hoặc hoa hồng đỏ, mang ý nghĩa may mắn và thanh khiết. Ngoài ra, mâm quả thường bao gồm những loại trái cây quen thuộc như chuối, bưởi, cam, táo, và đôi khi có mâm ngũ quả được bày biện công phu. Một điểm đặc biệt là sự xuất hiện của oản lễ – lễ vật được gói trong giấy xanh, đỏ hoặc vàng, thể hiện lòng thành kính. Bên cạnh đó, người miền Bắc thường chuẩn bị xôi gấc, chè đỗ xanh, và tiền vàng mã để dâng lên các vị thần linh. Việc đốt vàng mã tại miền Bắc cũng phổ biến hơn so với các vùng miền khác, với quan niệm rằng đây là cách gửi lễ vật về cõi linh thiêng.

• Miền Trung: Lễ vật để đi chùa, cầu bình an trong năm mới tại đây lại giản dị nhưng vẫn đủ sự trang trọng. Loại hương thường dùng là hương thảo mộc tự nhiên kết hợp với hoa tươi như hoa cúc, lay ơn hay hoa đồng tiền để thể hiện sự trường thọ và may mắn. Ngoài ra, mâm quả thường không quá cầu kỳ bao gồm nải chuối, mãng cầu, xoài, và cam. Đặc biệt, người dân miền Trung còn sử dụng các món đặc sản địa phương như bánh tráng, bánh ít, hoặc bánh nậm để làm lễ vật. Dù lễ vật không quá phong phú, người miền Trung luôn đặt sự chân thành lên hàng đầu, và lễ vật thường được bày biện gọn gàng trong mâm nhỏ. 

• Miền Nam: Tại đây, lễ vật thường có sự phóng khoáng, nhẹ nhàng nhưng vẫn mang tính chất thành tâm. Hương sử dụng là loại hương dài hoặc hương nụ để thắp được lâu, kết hợp với hoa dâng cúng thường là hoa sen, hoa cúc vạn thọ, hoặc hoa thiên lý, những loại hoa gần gũi nhưng mang ý nghĩa thiêng liêng. Trái cây tại miền Nam rất đa dạng, mâm ngũ quả thường bao gồm mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, và thêm quả sung – thể hiện mong ước “Cầu dừa đủ xài sung túc.” Đặc biệt, đồ ngọt như bánh tét, bánh ít, bánh da lợn, hoặc kẹo cũng được sử dụng phổ biến trong các lễ vật. Một nét độc đáo của miền Nam là người dân thường dâng nước dừa tươi thay vì nước lọc thông thường, mang ý nghĩa thanh khiết và may mắn.

3. Điểm tên những ngôi chùa linh thiêng du khách nên tới vào ngày đầu xuân năm mới

Trong những chuyến du lịch đầu năm, du khách có thể ghé tới những ngôi chùa dưới đây để xin lộc, cầu bình an. 

Miền Bắc

• Chùa Keo: Đây là một trong những ngôi chùa cổ nhất Việt Nam với hơn 400 năm tuổi toạ lạc tại Thái Bình. Đây là điểm đến quen thuộc của nhiều người dân miền Bắc để cầu bình an, tài lộc và sức khỏe trong mỗi dịp lễ tết.
• Chùa Trấn Quốc: Tọa lạc trên bán đảo nhỏ giữa Hồ Tây, được xem là ngôi chùa cổ nhất Hà Nội với lịch sử hơn 1.500 năm. Chùa nổi tiếng với không gian yên bình, thanh tịnh, thu hút đông đảo người dân đến cầu nguyện sự bình an, hạnh phúc trong cuộc sống.
• Chùa Bái Đính: Nằm trong quần thể danh thắng Tràng An, chùa Bái Đính là ngôi chùa lớn nhất Việt Nam với nhiều kỷ lục như tượng Phật bằng đồng lớn nhất và hành lang La Hán dài nhất châu Á. Đây là nơi linh thiêng, thu hút hàng ngàn du khách đến cầu bình an, tài lộc trong năm mới.

Miền Trung

• Chùa Thiên Mụ: Chùa Thiên Mụ nằm trên đồi Hà Khê, bên dòng sông Hương thơ mộng, là biểu tượng của xứ Huế. Được xây dựng từ thời chúa Nguyễn Hoàng, ngôi chùa không chỉ có giá trị lịch sử mà còn là nơi linh thiêng, thu hút đông đảo du khách đến cầu nguyện bình yên, tài lộc và sức khỏe.
• Chùa Linh Ứng: Nổi tiếng nhất trong ba ngôi chùa Linh Ứng tại Đà Nẵng chính là chùa Linh Ứng ở bán đảo Sơn Trà. Nơi đây có tượng Phật Quan Âm cao nhất Việt Nam, hướng ra biển Đông, mang lại sự thanh tịnh và bình yên cho khách hành hương. Chùa Linh Ứng cũng là nơi cầu nguyện tài lộc và bình an trong năm mới.
• Chùa Bà Thiên Hậu: Chùa Bà Thiên Hậu nằm tại thành phố Quy Nhơn, là nơi thờ cúng vị thần bảo trợ người dân trên biển. Ngôi chùa thu hút đông đảo người dân đến cầu nguyện cho công việc làm ăn thuận lợi và sức khỏe dồi dào.

Miền Nam

• Chùa Ngọc Hoàng: Chùa Ngọc Hoàng, hay còn gọi là chùa Phước Hải, nằm tại Quận 1, TP.HCM. Đây là nơi nổi tiếng linh thiêng trong việc cầu con cái, tình duyên và tài lộc. Chùa thu hút đông đảo du khách vào dịp đầu năm để xin lộc và cầu bình an.
• Chùa Vĩnh Tràng: Là ngôi chùa có sự kết hợp kiến trúc Á – Âu độc đáo, chùa Vĩnh Tràng nằm ở thành phố Mỹ Tho, Tiền Giang. Đây là nơi người dân đến cầu nguyện sự bình an và phúc lộc trong dịp Tết Nguyên Đán.
• Chùa Bà Chúa Xứ: Nằm dưới chân núi Sam, thành phố Châu Đốc, chùa Bà Chúa Xứ là một trong những ngôi chùa linh thiêng nhất miền Tây Nam Bộ. Du khách từ khắp nơi đổ về đây để cầu xin tài lộc, sức khỏe và bình an, đặc biệt là trong dịp lễ hội Vía Bà vào đầu năm.

4. Lưu ý gì khi đi chùa, xin lộc đầu năm

Việc đi chùa và xin lộc đầu năm là một nét văn hóa đẹp, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Tuy nhiên, để giữ được sự trang nghiêm và ý nghĩa của hành động này, bạn nên lưu ý các điểm sau:

• Chuẩn bị lễ vật thật chỉn chu và phù hợp với khu vực đền chùa
• Chuẩn bị trang phục phù hợp với những nơi linh thiêng như chùa chiền
• Thắp hương, cầu nguyện đúng cách
• Tôn trọng không gian chùa và những người đi chùa
• Bảo vệ môi trường trong và ngoài khuôn viên chùa

Trên đây là những chia sẻ về nét văn hóa đẹp tại Việt Nam – đi chùa, xin lộc đầu năm. Nếu du khách có dịp đi du lịch tới những điểm đến tâm linh vào dịp Tết sắp tới, hãy tham khảo bài viết trên nhé!