Bắc Ninh không chỉ nổi bật với truyền thống văn hóa và những di tích lịch sử lâu đời, mà còn là nơi sở hữu nhiều món ăn ngon đặc sắc, hấp dẫn. Những món ăn như bánh phu thê Đình Bảng, bánh khúc làng Diềm, cháo cá Tích Nghi… mang đậm hương vị đặc trưng của vùng đất Kinh Bắc, chắc chắn sẽ khiến bạn phải nhớ mãi. Cùng SmartTravel khám phá những món ngon đặc sản của Bắc Ninh để không bỏ lỡ cơ hội thưởng thức hương vị độc đáo này khi có dịp ghé thăm!
1. Bánh tro Đình Tổ
Bánh tro Đình Tổ, hay còn gọi là bánh gio, là một trong những món ăn đặc sản nổi tiếng của Bắc Ninh. Được làm từ gạo nếp ngâm trong nước tro, bánh có màu vàng nâu trong suốt bắt mắt và vị thanh mát, dễ ăn. Sự hòa quyện giữa sự dẻo mềm của bánh và vị ngọt thanh của mật mía tạo nên một trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời. Món bánh này thường được chấm với mật mía, tạo nên sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt ngào của mật và hương thơm nhẹ nhàng của bánh. Đây không chỉ là món ăn ngon mà còn là một phần không thể thiếu trong các lễ hội, dịp Tết, mang đậm tinh thần ẩm thực làng quê Bắc Ninh.
2. Bò tơ hấp cuốn bánh tráng
Khi du lịch Bắc Ninh, một trong những món ăn bạn nhất định không thể bỏ qua chính là bò tơ hấp cuốn bánh tráng. Đây là món ăn không chỉ được yêu thích mà còn có mặt ở nhiều nhà hàng, quán ăn khắp xứ Kinh Bắc. Miếng bò tơ được hấp vừa chín tới, giữ được độ ngọt tự nhiên, thái mỏng và cuốn cùng bánh tráng, bún tươi, rau sống, khế chua và dứa tươi mát. Mọi thứ hòa quyện lại tạo nên một hương vị tuyệt vời, khó quên. Điểm nhấn đặc biệt của món ăn này chính là bát mắm nêm sánh đặc, chấm kèm với vài lát ớt tươi, mang lại sự đậm đà, kích thích vị giác. Đây là món nhậu “ngon bá cháy”, ăn hoài không chán và chắc chắn sẽ khiến bạn phải “tốn mồi” không ít!
3. Bánh phu thê Đình Bảng
Một trong những món ăn đặc sản nổi tiếng của Bắc Ninh phải kể đến bánh phu thê Đình Bảng. Món bánh này không chỉ là món ăn ngon mà còn mang ý nghĩa thiêng liêng, thường xuất hiện trong các lễ cúng, đám cưới hay những dịp quan trọng. Được làm từ gạo nếp, bánh Phu Thê có lớp vỏ dẻo thơm, màu vàng hổ phách đặc trưng, bên trong là nhân đậu xanh nghiền mịn kết hợp với dừa nạo sợi, tạo nên một sự kết hợp hài hòa giữa độ ngọt tự nhiên và hương vị béo ngậy.
Theo quan niệm của người dân nơi đây, lá chuối dùng để gói bánh mang ý nghĩa tượng trưng cho sự thủy chung, trong khi lạt buộc lại bánh là biểu tượng cho sự kết nối tình cảm vợ chồng, giữ mãi tình yêu bền chặt. Bánh phu thê Đình Bảng không chỉ là món ăn ngon mà còn là món quà ý nghĩa, thích hợp để du khách mua về làm quà tặng cho người thân, bạn bè, mang theo một phần văn hóa và tình cảm của vùng đất Bắc Ninh.
4. Ốc Phù Lưu
Nếu đã một lần đặt chân đến Từ Sơn, Bắc Ninh, bạn chắc chắn không thể bỏ qua món ốc Phù Lưu, đặc sản khiến bao thực khách phải say mê. Dù ốc là món ăn phổ biến, nhưng ở Phù Lưu, hương vị của chúng lại mang một nét đặc biệt không thể tìm thấy ở nơi khác. Những quán ốc dọc con đường buổi tối lúc nào cũng tấp nập, từ những chiếc ốc nhỏ xinh cho đến những con ốc to, tươi ngon, tất cả đều được chế biến cẩn thận và sạch sẽ. Mùi thơm từ những món ốc nướng, ốc luộc, hay ốc xào đủ loại gia vị lan tỏa khắp không gian, khiến ai đi ngang qua cũng không thể cưỡng lại được. Đặc biệt, nước mắm chấm ốc ở đây rất đặc biệt, sánh kẹo, đậm đà với đủ vị, vừa thơm vừa cay nồng. Một đĩa ốc tươi ngon, kết hợp với nước mắm này, cộng thêm giá cả phải chăng, là một trải nghiệm tuyệt vời cho những buổi tối thư giãn cùng bạn bè.
5. Nem làng Bùi
Nem làng Bùi ở xã Ninh Xá là một trong những món đặc sản nổi tiếng của vùng Kinh Bắc mà du khách không thể bỏ qua. Khác với những loại nem thường thấy, nem làng Bùi có cách chế biến công phu và hương vị đặc biệt, phản ánh sự tinh tế trong ẩm thực Bắc Bộ. Để làm nem, người dân làng Bùi lựa chọn nguyên liệu tươi ngon, chủ yếu là thịt heo, kết hợp với thính gạo rang xay nhuyễn, mang đến một hương vị thơm ngon, đậm đà. Nem được gói chặt tay, tạo thành từng chiếc nem nhỏ, ăn giòn tan, ngon miệng. Món ăn này thường được ăn kèm với lá sung tươi, giúp cân bằng vị ngọt của thịt, đồng thời chấm với tương ớt để tăng thêm phần hấp dẫn. Đây là món ăn không chỉ quen thuộc trong các bữa ăn gia đình, mà còn là đặc sản hấp dẫn, mang đậm hương vị Bắc Ninh, khiến ai đã thử một lần đều nhớ mãi.
6. Bánh tẻ làng Chờ
Một món ăn khác cũng đặc biệt không kém của Bắc Ninh là bánh tẻ làng Chờ. Bánh tẻ được làm từ gạo tẻ xay mịn, gói trong lá dong rồi hấp chín, khi ăn sẽ cảm nhận được độ mềm mịn của bánh, cùng với hương thơm dịu nhẹ từ lá dong. Đây là món ăn giản dị nhưng đầy ấn tượng, với phần vỏ bánh được làm từ bột gạo trắng mịn, hòa quyện cùng nhân thịt lợn, mộc nhĩ và gia vị vừa vặn. Bánh được gói trong lá dong, khi luộc lên có mùi thơm đặc trưng, tạo nên một hương vị gần gũi, đậm đà và dễ nhớ. Không chỉ đơn thuần là món ăn, bánh tẻ làng Chờ còn mang đậm dấu ấn văn hóa vùng quê, khiến mỗi người thưởng thức như được trở về với những ngày tháng yên bình, mộc mạc của làng quê Bắc Bộ.
7. Cháo cá Tích Nghi
Cháo cá Tích Nghi là một trong những món ăn đặc sản nổi bật của Bắc Ninh, khiến bao thực khách không thể quên mỗi lần thưởng thức. Món cháo này không chỉ có vị ngon đặc trưng mà còn mang lại cảm giác ấm áp, rất phù hợp trong những ngày đông lạnh giá. Bát cháo cá nóng hổi với thịt cá chép chiên vàng, dai dai, ăn vào không hề bị tanh hay khô mà lại thấm đẫm vị ngọt tự nhiên của cá. Một chút hành hoa tươi mát, kèm theo mắm ớt cay cay tạo nên một hương vị khó quên, khiến bạn phải húp xì xụp từng muỗng mà không muốn dừng lại. Món cháo cá Tích Nghi là một lựa chọn lý tưởng để thưởng thức khi đến Bắc Ninh, vừa ấm lòng lại đầy đủ hương vị đặc sắc.
8. Bún làng Tiền
Bún Làng Tiền của Bắc Ninh đã tồn tại hàng trăm năm và là một phần không thể thiếu trong nền ẩm thực đặc trưng của vùng đất này. Với phương pháp chế biến thủ công tinh tế qua từng công đoạn, sợi bún ở Làng Tiền có độ dai vừa phải, trong suốt và rất mềm, khiến ai đã một lần thưởng thức đều không thể quên. Điều đặc biệt của món bún này là dù kết hợp với bất kỳ nguyên liệu nào, từ thịt gà, thịt lợn, tôm, đến các loại rau sống tươi ngon, bún Làng Tiền đều tạo ra những món ăn đầy sức hút, mang đậm hương vị quê hương Bắc Ninh. Mỗi tô bún không chỉ là món ăn mà còn là một phần ký ức, là sự hòa quyện của những tinh hoa ẩm thực lâu đời, khiến bất kỳ ai thưởng thức cũng cảm nhận được sự tinh tế và đậm đà trong từng sợi bún.
9. Bánh khúc làng Điềm
Bánh khúc làng Diềm là một trong những món ăn đặc trưng, nổi tiếng của Bắc Ninh mà bất cứ ai đến đây cũng không thể bỏ qua. Mặc dù nguồn gốc của bánh khúc không ai biết rõ, nhưng món ăn này đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực xứ Kinh Bắc. Bánh khúc có hai loại nhân phổ biến: nhân đậu xanh mềm mịn và nhân thịt thơm ngon, đậm đà. Lớp xôi bọc ngoài không chỉ giữ cho bánh luôn nóng hổi mà còn tạo nên cảm giác dẻo mềm, không hề bị khô. Đặc biệt, khi thưởng thức, hương thơm của lá khúc hòa quyện với nhân bánh, khiến ai đã một lần thử qua chắc chắn sẽ “nghiện” và nhớ mãi hương vị đậm đà của món bánh này.
10. Phở gan cháy
Khi đến Bắc Ninh, một trong những món ăn bạn không thể bỏ qua chính là phở gan cháy. Món ăn này có vẻ ngoài đơn giản nhưng lại mang đến một hương vị vô cùng đặc biệt. Nguyên liệu để làm phở gan cháy không cầu kỳ, bao gồm bánh phở, thịt thăn lợn thái mỏng, gan lợn tươi ngon và nước dùng ninh từ xương. Tuy nhiên, điểm nổi bật khiến món ăn này trở thành đặc sản chính là cách chế biến gan lợn. Miếng gan được áp chảo cho đến khi bên ngoài giòn rụm, còn bên trong vẫn mềm mịn, đậm đà. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được sự kết hợp tuyệt vời giữa độ mềm mại của gan, độ giòn của vỏ gan cháy và vị ngọt béo ngậy từ nước dùng. Đây chắc chắn là món ăn bạn sẽ nhớ mãi khi đã một lần thưởng thức tại Bắc Ninh.
11. Tương Đình Tổ
Tương Đình Tổ là một đặc sản nổi tiếng của vùng đất Bắc Ninh, được biết đến với hương vị đặc trưng, ngọt tự nhiên và mặn vừa phải. Quá trình lên men tự nhiên trong nước chín, kết hợp với tỷ lệ muối được tính toán kỹ lưỡng, tạo nên một loại tương thơm ngon, có giá trị dinh dưỡng cao. Tương Đình Tổ thường được dùng để chấm các món ăn như rau luộc, thịt luộc, cá nướng, hay bánh đúc, giúp món ăn thêm phần đậm đà. Ngoài ra, nó cũng là gia vị tuyệt vời để chế biến các món kho, mang lại hương vị sâu lắng, khó quên cho bữa ăn. Tương Đình Tổ không chỉ là món ăn ngon mà còn là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của Bắc Ninh.
12. Thịt chuột Đồng Bảng
Mặc dù nghe đến thịt chuột, nhiều người có thể cảm thấy e ngại, nhưng tại Đình Bảng, Bắc Ninh, món ăn này lại được coi là một đặc sản nổi tiếng, thậm chí còn xuất hiện trong những mâm cỗ ngày cưới. Thịt chuột đồng có màu trắng, thơm và dai như thịt gà, mang lại cảm giác khá lạ miệng nhưng vô cùng hấp dẫn. Món ăn này có thể được chế biến theo nhiều cách khác nhau, từ đơn giản đến cầu kỳ như: thịt chuột luộc ép lá chanh, chuột nướng, chuột đồng nấu đậu, chuột xào sả ớt, chuột giả cầy, chuột rán hay chuột chua ngọt. Mỗi món đều mang một nét đặc trưng riêng, hòa quyện hương vị đậm đà, chắc chắn sẽ làm hài lòng những ai dám thử trải nghiệm.
Với những món ăn đậm đà hương vị và đặc sắc của vùng Kinh Bắc, Bắc Ninh không chỉ là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích văn hóa và âm nhạc mà còn là thiên đường ẩm thực đầy hấp dẫn. Từ những món ăn dân dã như bánh phu thê Đình Bảng, bánh tro Đình Tổ đến các món đặc sản nổi tiếng khác, mỗi món ăn đều mang một câu chuyện, một nét văn hóa riêng biệt của vùng đất này. Vì vậy, nếu có dịp ghé thăm Bắc Ninh, đừng quên thưởng thức những món ngon này để cảm nhận trọn vẹn hương vị và nét đặc sắc của quê hương Quan Họ.
