Khi nhắc đến Hà Nam, người ta không chỉ nghĩ đến những danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp mà còn nhớ về những món ăn đặc sản đậm đà, mang hương vị đặc trưng của vùng đất này. Trong bài viết hôm nay, SmartTravel xin giới thiệu đến quý độc giả 13 món ngon đặc sản Hà Nam mà bất cứ ai khi đặt chân đến đây đều không thể bỏ qua. Từ những món ăn dân dã đến những món ăn cầu kỳ, tất cả đều chứa đựng tinh hoa văn hóa ẩm thực của người dân nơi đây.
1. Cá kho làng Vũ Đại
Cá kho làng Vũ Đại là một trong những món ăn đặc sản nổi tiếng của Hà Nam, gắn liền với hình ảnh làng quê yên bình và truyền thống lâu đời. Được chế biến từ cá trắm đen tươi ngon, những con cá được chọn lọc kỹ lưỡng để đảm bảo chất lượng cao nhất.

Cá sau khi làm sạch, được cắt khúc vừa ăn, ướp cùng với các gia vị như nước mắm, tiêu, hành, tỏi, riềng, gừng và đặc biệt là nước cốt chanh. Công đoạn kho cá cũng là một nghệ thuật. Cá được đặt trong nồi đất nung, kho bằng củi nhãn suốt nhiều giờ liền. Điều này giúp giữ nguyên hương vị đậm đà và làm cho thịt cá trở nên săn chắc, thơm ngon.
Kết quả là một nồi cá kho thơm phức, màu nâu đậm, với hương vị mặn mà, ngọt ngào và chút cay nồng từ gia vị. Cá kho làng Vũ Đại không chỉ là món ăn ngon mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, thể hiện sự cần cù, khéo léo và lòng hiếu khách của người dân Hà Nam..
2. Bún cá rô đồng
Bún cá rô đồng là một món ăn đặc trưng của Hà Nam, mang đậm hương vị quê hương và nét dân dã mộc mạc. Cá rô đồng là loại cá sống tự nhiên trong các đồng ruộng, được người dân địa phương bắt và chế biến tươi ngon. Cá rô sau khi bắt về được làm sạch, luộc chín, rồi lọc bỏ xương, chỉ lấy phần thịt cá trắng mềm. Phần xương cá không bị bỏ phí mà được giã nhuyễn, lọc lấy nước để nấu nước dùng.

Nước dùng của bún cá rô đồng phải trong, ngọt thanh tự nhiên từ xương cá, và được nêm nếm khéo léo với các gia vị như hành, thì là, gừng và chút tiêu. Khi ăn, người ta chan nước dùng nóng hổi lên trên, thêm vào vài lát cá rô chiên giòn, cùng các loại rau sống như rau muống, giá đỗ, rau thơm.
Màu vàng ươm của cá rô, màu trắng của bún và màu xanh mát của rau tạo nên một bức tranh ẩm thực đẹp mắt và hấp dẫn. Bún cá rô đồng Hà Nam không chỉ là món ăn ngon mà còn mang lại cảm giác thanh mát, bổ dưỡng, rất thích hợp cho những ngày hè oi ả.
3. Bánh chưng làng Đầm
Bánh chưng làng Đầm là một trong những món đặc sản truyền thống nổi tiếng của tỉnh Hà Nam, mang đậm hương vị quê hương và nét văn hóa ẩm thực Việt Nam. Được biết đến với hương vị thơm ngon, đậm đà, bánh chưng làng Đầm không chỉ là món ăn trong dịp Tết Nguyên Đán mà còn được nhiều người lựa chọn thưởng thức trong các dịp lễ hội và cúng giỗ.

Nguyên liệu để làm bánh chưng làng Đầm rất đơn giản nhưng phải được chọn lựa kỹ lưỡng. Gạo nếp được chọn là loại nếp cái hoa vàng, hạt tròn, đều và thơm. Đậu xanh sử dụng là loại đậu xanh nguyên vỏ, được ngâm nước, đãi sạch vỏ và nấu chín. Thịt lợn chọn phần ba chỉ, có cả nạc và mỡ, được ướp với gia vị truyền thống như muối, tiêu, hành khô. Lá dong để gói bánh phải xanh tươi, không bị rách và được rửa sạch, lau khô.
Bánh chưng làng Đầm không chỉ là món ăn ngon mà còn là biểu tượng của sự sum vầy, đoàn viên trong gia đình. Mỗi chiếc bánh chưng không chỉ chứa đựng hương vị quê hương mà còn là tấm lòng, tình cảm của người dân làng Đầm gửi gắm trong từng chiếc bánh. Đây thực sự là một món ăn không thể thiếu khi nhắc đến ẩm thực truyền thống Hà Nam.
4. Quýt Lý Nhân
Quýt Lý Nhân là một loại trái cây đặc sản nổi tiếng của huyện Lý Nhân, Hà Nam, được nhiều người yêu thích bởi hương vị ngọt ngào và mùi thơm đặc trưng. Quýt Lý Nhân có quả nhỏ, vỏ mỏng, màu vàng óng và mọng nước.

Khi chín, quýt tỏa ra mùi thơm dễ chịu, vị ngọt thanh và không quá chua, rất dễ ăn. Đây là loại quả được trồng nhiều ở vùng đất phù sa màu mỡ, với khí hậu thuận lợi, tạo điều kiện cho quýt phát triển tốt và cho năng suất cao.
Mỗi khi đến mùa quýt chín, người dân địa phương lại háo hức chờ đón những chuyến xe chở quýt đi khắp nơi, mang hương vị ngọt ngào của quê hương đến với mọi người. Quýt Lý Nhân không chỉ là loại trái cây ngon mà còn là biểu tượng của sự chăm chỉ, khéo léo và tình yêu đất nước của người dân Lý Nhân.
5. Hồng không hạt Nhân Hậu
Hồng không hạt Nhân Hậu là loại hồng đặc biệt, được trồng chủ yếu ở vùng đất Nhân Hậu, nơi có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng lý tưởng cho sự phát triển của cây hồng. Quả hồng không hạt Nhân Hậu có hình dáng tròn đều, vỏ mỏng màu vàng cam rực rỡ. Khi chín, quả hồng mềm mịn, tỏa ra mùi thơm dịu nhẹ và có vị ngọt thanh, không chát như một số loại hồng khác.

Quá trình trồng và chăm sóc hồng không hạt Nhân Hậu đòi hỏi kỹ thuật cao và sự tỉ mỉ của người nông dân. Cây hồng thường được trồng trên các đồi đất pha cát, nơi có độ ẩm và ánh sáng phù hợp, giúp cây phát triển tốt và cho năng suất cao.
Hồng không hạt Nhân Hậu không chỉ là loại trái cây ngon mà còn có giá trị dinh dưỡng cao, chứa nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Người dân Hà Nam thường sử dụng hồng không hạt như một món quà quý để biếu tặng người thân và bạn bè. Mỗi khi đến mùa hồng chín, những vườn hồng ở Nhân Hậu lại trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách, mang lại niềm vui và tự hào cho người dân địa phương.
6. Bánh đa Kiện Khê
Bánh đa Kiện Khê là một đặc sản nổi tiếng của huyện Thanh Liêm, Hà Nam, được biết đến với hương vị thơm ngon và độ giòn đặc trưng. Bánh đa nơi đây không chỉ là một món ăn vặt mà còn là nét văn hóa ẩm thực truyền thống, thể hiện sự khéo léo và tinh tế của người dân địa phương.

Nguyên liệu chính để làm bánh đa gồm có gạo nếp ngon, mè trắng và đường. Gạo nếp được chọn lọc kỹ càng, ngâm nước cho mềm rồi xay nhuyễn thành bột mịn. Sau đó, bột được trộn đều với mè trắng và đường, tạo nên hỗn hợp thơm ngon.
Bánh đa khi ăn có độ giòn tan, vị ngọt nhẹ của đường kết hợp với vị bùi bùi của mè trắng, tạo nên một hương vị độc đáo không thể lẫn với bất kỳ loại bánh đa nào khác. Bánh đa Kiện Khê không chỉ là món ăn vặt yêu thích của người dân Hà Nam mà còn được nhiều du khách ưa chuộng, thường mua về làm quà sau mỗi chuyến du lịch..
7. Mắm cáy Bình Lục
Mắm cáy Bình Lục là một đặc sản nổi tiếng của huyện Bình Lục, Hà Nam, được nhiều người biết đến và yêu thích bởi hương vị đặc trưng và quy trình chế biến công phu. Quá trình làm mắm cáy bắt đầu từ việc bắt cáy tươi sống, sau đó rửa sạch và giã nhuyễn.

Cáy sau khi giã được trộn đều với muối, tỏi, ớt, và một ít đường để tạo nên hỗn hợp gia vị đậm đà. Hỗn hợp này sau đó được cho vào các hũ sành hoặc lọ thủy tinh, đậy kín và ủ trong vòng vài tháng để lên men tự nhiên.
Mắm cáy Bình Lục có mùi thơm nồng, vị mặn mà và hơi chua đặc trưng, rất thích hợp để làm nước chấm cho các món ăn dân dã như rau luộc, thịt luộc, hay làm gia vị cho các món kho, xào. Người dân địa phương thường sử dụng mắm cáy như một loại gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày, mang lại hương vị đặc biệt khó quên.
8. Vọc Long Tửu
Vọc Long Tửu là một loại rượu đặc sản nổi tiếng của Hà Nam, được làm từ gạo nếp cái hoa vàng và men lá truyền thống. Loại rượu này không chỉ có hương vị đặc biệt mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa, lịch sử lâu đời của vùng đất này.

Vọc Long Tửu thường được sử dụng trong các dịp lễ hội, cúng giỗ, và là món quà quý báu mà người dân Hà Nam dành tặng cho khách quý. Quá trình sản xuất Vọc Long Tửu đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ. Rượu có màu trong suốt, hương thơm dịu nhẹ, vị ngọt thanh và hơi cay nồng đặc trưng.
Vọc Long Tửu không chỉ là một loại thức uống mà còn là biểu tượng của sự khéo léo, kiên trì và tình yêu đối với nghề truyền thống của người dân Hà Nam. Mỗi giọt rượu đều chứa đựng sự tâm huyết, công phu và niềm tự hào của những người làm rượu. Đây thực sự là một món quà đặc biệt, mang đậm hương vị và tinh thần của quê hương Hà Nam.
9. Cá đối Tam Chúc
Cá đối Tam Chúc là một trong những đặc sản nổi tiếng của khu vực Tam Chúc, Hà Nam, được nhiều người biết đến bởi hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Cá đối Tam Chúc sống trong môi trường nước ngọt, nơi có hệ sinh thái phong phú và nguồn nước sạch, giúp cá phát triển khỏe mạnh và có hương vị đặc trưng.

Cá đối có thịt trắng, ngọt, dai và ít xương, rất thích hợp để chế biến thành nhiều món ăn ngon như cá đối kho khế, cá đối nướng, cá đối chiên giòn, cá đối kho tộ hay nấu canh chua. Một trong những món ăn nổi tiếng từ cá đối Tam Chúc là cá đối nướng. Cá sau khi làm sạch, được ướp với các gia vị như muối, tiêu, tỏi, ớt và một ít lá chanh để khử mùi tanh và tăng thêm hương vị.
Cá đối Tam Chúc không chỉ là món ăn ngon mà còn có giá trị dinh dưỡng cao, chứa nhiều protein, vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Mỗi khi đến Tam Chúc, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng cảnh đẹp hùng vĩ mà còn có cơ hội thưởng thức món cá đối đặc sản, mang đậm hương vị quê hương và tình cảm của người dân địa phương.
10. Bánh đa nem làng Chều
Bánh đa nem làng Chều là một đặc sản nổi tiếng của huyện Bình Lục, Hà Nam, được biết đến với hương vị thơm ngon và độ giòn đặc trưng. Bánh đa nem là nguyên liệu chính để làm nem rán (chả giò), một món ăn truyền thống không thể thiếu trong các dịp lễ, Tết và các bữa tiệc gia đình của người Việt.

Nguyên liệu để làm bánh đa nem làng Chều gồm có gạo nếp và gạo tẻ, được chọn lựa kỹ càng. Gạo sau khi ngâm nước cho mềm được xay nhuyễn thành bột mịn. Bột gạo sau đó được tráng mỏng trên khuôn, phơi khô tự nhiên dưới nắng. Quá trình phơi bánh đòi hỏi sự khéo léo để bánh khô đều, không bị rách và giữ được độ dai, giòn sau khi chiên.
Bánh đa nem làng Chều có màu trắng ngà, mùi thơm nhẹ của gạo và vị ngọt thanh. Khi cuốn nem, bánh không bị vỡ, dễ cuốn và khi chiên lên có độ giòn rụm, vàng ươm hấp dẫn. Nhờ những đặc điểm này, bánh đa nem làng Chều luôn được ưa chuộng và là lựa chọn hàng đầu của nhiều gia đình khi làm nem rán
11. Bánh cuốn Phủ Lý
Bánh cuốn Phủ Lý là một đặc sản nổi tiếng của thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam. Bánh cuốn được làm từ bột gạo tẻ thơm ngon, được xay nhuyễn và pha với nước sao cho có độ lỏng vừa phải.

Quá trình tráng bánh là một nghệ thuật, đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm của người làm bánh. Lớp bột mỏng được tráng trên một mặt phẳng nóng, sau đó nhanh tay cuộn lại khi còn nóng, tạo nên những cuốn bánh mỏng mịn, mềm dẻo. Bánh cuốn Phủ Lý thường được ăn kèm với hành khô phi thơm, chả lụa, và thịt lợn thái mỏng.
Điểm đặc biệt của bánh cuốn Phủ Lý chính là nước chấm. Nước chấm được pha chế từ nước mắm ngon, kết hợp với giấm, đường, tỏi, ớt và chút chanh, tạo nên vị chua ngọt cân bằng hoàn hảo. Khi ăn, thực khách sẽ cảm nhận được vị ngọt bùi của bánh, hòa quyện với vị mặn mà, chua ngọt của nước chấm, tạo nên một hương vị độc đáo khó quên.
12. Chuối ngự Đại Hoàng
Chuối ngự Đại Hoàng, hay còn gọi là chuối tiến vua, là một loại trái cây đặc sản của làng Đại Hoàng, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Tên gọi chuối ngự xuất phát từ thời xưa, khi loại chuối này được dâng lên vua chúa vì hương vị thơm ngon và hình dáng đẹp mắt. Chuối ngự Đại Hoàng có hình dáng nhỏ nhắn, vỏ mỏng, khi chín có màu vàng óng và hương thơm đặc trưng.

Chuối ngự Đại Hoàng có vị ngọt thanh, thịt chuối mềm mịn và không bị bở. Mỗi quả chuối không chỉ là sự kết tinh của đất trời, mà còn là công sức, tâm huyết của người nông dân. Chuối ngự thường được dùng làm món tráng miệng trong các bữa ăn gia đình, hoặc làm quà biếu trong các dịp lễ, Tết. Đặc biệt, loại chuối này còn được dùng trong các nghi lễ cúng tế, là biểu tượng của sự may mắn và thịnh vượng.
Chuối ngự Đại Hoàng không chỉ là một loại trái cây ngon mà còn là niềm tự hào của người dân Hà Nam. Với hương vị độc đáo và giá trị văn hóa, chuối ngự Đại Hoàng đã và đang góp phần làm phong phú thêm bản đồ ẩm thực Việt Nam, mang lại những trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời cho du khách khi đến thăm vùng đất này.
13. Chim to dần
Chim to dần là một món ăn đặc sản thơm ngon có tên gọi độc đáo của Hà Nam. Với hương vị đậm đà và cách chế biến độc đáo, chim to dần đã trở thành một món ăn nổi tiếng, thu hút nhiều thực khách khi đến thăm vùng đất này. Món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn mang đậm nét văn hóa ẩm thực truyền thống của người dân địa phương.

Sở dĩ có tên gọi độc đáo như vậy là bởi khi thưởng thức, thực khách sẽ được nếm thử các món chim ngon từ loài chim nhỏ như chim sẻ, chim ngói đến các món chim to hơn như vịt trời, le te,… Với hương vị thơm ngon và tên gọi độc đáo, đây chắc chắn sẽ là món ăn ngon khó quên đối với du khách thưởng thức ẩm thực Hà Nam.
Trải nghiệm ẩm thực Hà Nam là hành trình khám phá những hương vị truyền thống, mang đậm nét văn hóa vùng miền. Những món ngon đặc sản nơi đây không chỉ làm say lòng du khách mà còn là niềm tự hào của người dân Hà Nam. SmartTravel hy vọng rằng, thông qua bài viết này, bạn đọc sẽ có thêm nhiều thông tin bổ ích và động lực để tự mình trải nghiệm và thưởng thức những món ăn tuyệt vời này. Hãy đến và cảm nhận một Hà Nam thật khác biệt qua từng món ngon độc đáo!