Hội An, phố cổ rực rỡ và giàu truyền thống, là điểm đến đặc biệt không chỉ bởi những con phố nhỏ xinh, mà còn bởi bề dày văn hóa phong phú được khắc họa qua các lễ hội dân gian. Với sự kết hợp độc đáo giữa các nét văn hóa Việt, Hoa, Nhật và Chăm, Hội An là nơi hội tụ của nhiều lễ hội đặc sắc, thu hút du khách từ khắp nơi đến trải nghiệm và khám phá. Trong bài viết này, SmartTravel sẽ cùng bạn điểm qua những lễ hội nổi bật nhất tại Hội An, mang đến cái nhìn chân thực và sinh động về đời sống văn hóa của người dân địa phương.
1. Lễ hội Cầu Bông
Lễ hội Cầu Bông là một trong những lễ hội nông nghiệp truyền thống ở Hội An, thường diễn ra vào dịp đầu năm với mục đích cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no. Lễ Cầu Bông Hội An được tổ chức tại làng nghề rau Trà Quế, bày tỏ lòng thành kính của người dân đối với những bậc tiền nhân có công khai phá làng rau.
Tại lễ hội này, người dân và du khách có cơ hội tham gia vào các nghi thức cúng tế trang nghiêm, dâng hương hoa và phẩm vật để cầu mong sự may mắn cho cả năm. Đặc biệt, lễ hội còn có những tiết mục biểu diễn nghệ thuật dân gian như hát bội, múa lân, tạo nên không gian rộn ràng và đầy màu sắc.
Đến với lễ hội Cầu Bông, du khách sẽ cảm nhận được nét đẹp thuần Việt và sự gần gũi của văn hóa nông thôn Hội An, tạo nên những trải nghiệm đáng nhớ trong hành trình khám phá phố cổ.
2. Lễ hội đêm rằm phố cổ
Lễ hội đêm rằm phố cổ Hội An là một trong những hoạt động nổi bật, thường diễn ra vào ngày 14 âm lịch hàng tháng. Vào dịp này, các ngôi nhà cổ, cửa hàng, và đền chùa dọc theo sông Hoài đều tắt đèn điện và thay bằng ánh sáng dịu dàng của đèn lồng truyền thống.
Không gian phố cổ trở nên lung linh, huyền ảo, đưa du khách như lạc vào một thế giới của hàng trăm năm trước. Lễ hội có nhiều hoạt động văn hóa như thả hoa đăng trên sông, biểu diễn nhạc cụ dân tộc, hát bài chòi – một loại hình diễn xướng dân gian đặc trưng của miền Trung.
Lễ hội không chỉ tôn vinh nét đẹp văn hóa xưa mà còn tạo cơ hội cho du khách tìm hiểu sâu hơn về phong tục tập quán của người dân Hội An. Tham gia lễ hội đêm rằm phố cổ, du khách sẽ có những khoảnh khắc đáng nhớ và những trải nghiệm độc đáo, khác biệt mà không nơi nào có được.
3. Lễ tế Cá Ông
Lễ tế Cá Ông, hay còn gọi là lễ hội cầu ngư, là một lễ hội truyền thống của ngư dân Hội An, được tổ chức nhằm tôn vinh Cá Ông – một linh vật trong lòng biển cả, được người dân tin tưởng sẽ bảo vệ và phù hộ cho họ trên những chuyến ra khơi. Lễ hội thường diễn ra vào giữa tháng 3 Âm lịch hàng năm, khi ngư dân chuẩn bị bắt đầu mùa đánh bắt cá.
Nghi lễ tế Cá Ông được tổ chức rất trang nghiêm tại các đình, đền ven biển với các nghi thức cúng bái, cầu nguyện. Bên cạnh phần lễ chính, lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa, thể thao hấp dẫn như đua thuyền, kéo co, và các tiết mục hát dân ca đặc sắc.
Đây không chỉ là dịp để người dân thể hiện lòng biết ơn và cầu mong sự che chở mà còn là thời gian để cộng đồng làng chài đoàn kết, vui chơi. Đối với du khách, tham gia lễ tế Cá Ông mang đến cơ hội hiếm có để hiểu thêm về đời sống và tín ngưỡng đặc trưng của ngư dân Hội An, góp phần tạo nên sức hút riêng của vùng đất này.
4. Lễ rước Long Chu
Lễ rước Long Chu là một trong những lễ hội truyền thống độc đáo của Hội An, thường diễn ra vào ngày 15 tháng Giêng âm lịch với mục đích trừ tà, xua đuổi dịch bệnh, và mang lại sự bình an, may mắn cho người dân.
Trong lễ hội, một chiếc thuyền giấy (gọi là Long Chu) được trang trí rực rỡ, có hình dáng giống một con rồng, được người dân rước qua các con phố và đưa ra sông Hoài để thả trôi theo dòng nước. Nghi thức rước Long Chu mang ý nghĩa đuổi tà ma và dịch bệnh đi xa, bảo vệ cho làng xã khỏe mạnh và an lành.
Ngoài phần lễ rước chính, lễ hội còn có các hoạt động văn nghệ dân gian, múa lân sôi động, thu hút đông đảo du khách tham gia.
5. Lễ hội Trung thu
Lễ hội Trung thu tại Hội An là một dịp đặc biệt để cả trẻ em và người lớn tham gia các hoạt động vui chơi truyền thống dưới ánh trăng rằm tháng Tám. Phố cổ trở nên rực rỡ và sống động với hàng ngàn chiếc đèn lồng màu sắc, tạo nên không gian huyền ảo, lung linh.
Trẻ em được vui chơi rước đèn, tham gia các trò chơi dân gian và cùng nhau thưởng thức bánh trung thu, mâm ngũ quả. Tại Hội An, lễ hội này còn mang thêm nét độc đáo với các hoạt động nghệ thuật như múa lân, biểu diễn nhạc cụ dân tộc và các tiết mục văn nghệ dân gian.
Người dân và du khách cùng nhau thả hoa đăng trên sông Hoài, cầu mong cho gia đình hạnh phúc, sức khỏe và may mắn.
6. Lễ vía bà Thiên Hậu
Lễ vía bà Thiên Hậu là một lễ hội quan trọng của cộng đồng người Hoa tại Hội An, diễn ra vào ngày 23 tháng Ba âm lịch hàng năm tại Hội Quán Phúc Kiến, Hội quán Ngũ Bang. Bà Thiên Hậu được tôn kính là nữ thần bảo hộ cho người dân vùng biển, giúp họ vượt qua những khó khăn trong cuộc sống và trên biển khơi.
Lễ hội bắt đầu bằng nghi thức cúng tế, dâng hương long trọng với các lễ vật và hoa quả. Người dân và khách hành hương sẽ cầu nguyện cho sức khỏe, may mắn và sự bình an cho gia đình. Ngoài phần lễ chính, lễ hội còn có các hoạt động biểu diễn nghệ thuật dân gian, múa lân và diễu hành trên các con phố.
Đây cũng là một sự kiện văn hóa hấp dẫn với du khách, giúp họ hiểu thêm về tín ngưỡng và truyền thống của người Hoa tại Hội An.
7. Lễ Vu Lan
Lễ Vu Lan tại Hội An, cũng như nhiều nơi khác ở Việt Nam, là một lễ hội quan trọng nhằm tri ân công ơn sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ. Thường diễn ra vào rằm tháng Bảy âm lịch, lễ hội Vu Lan là thời điểm người dân đến chùa dâng hương, cầu nguyện cho ông bà tổ tiên và thực hiện nghi lễ cài hoa hồng lên áo – một biểu tượng để ghi nhớ công ơn cha mẹ.
Lễ hội này tại Hội An được tổ chức rất long trọng. Vào 19 giờ ngày rằm tháng Bảy, cả tuyến phố cổ sẽ tắt đèn, thả hoa đăng, tạo nên một khung cảnh huyền ảo rực rỡ.
Ngoài phần lễ chính, các chùa tại Hội An còn tổ chức các hoạt động từ thiện, phát cơm miễn phí cho người khó khăn, lan tỏa tinh thần sẻ chia và lòng nhân ái. Đối với du khách, lễ Vu Lan là cơ hội để trải nghiệm một nét đẹp tâm linh sâu sắc, lắng lòng mình trong không gian linh thiêng của các ngôi chùa cổ kính và hiểu thêm về giá trị gia đình trong văn hóa Việt Nam.
8. Lễ hội tết Nguyên tiêu
Lễ hội tết Nguyên tiêu, diễn ra vào ngày rằm tháng Giêng âm lịch, là một trong những lễ hội lớn tại Hội An. Đây là dịp để người dân dâng hương cầu nguyện cho một năm mới an lành, thịnh vượng và xua tan những điều xui xẻo. Vào dịp này, các đền, chùa, miếu mạo trong phố cổ đều trang hoàng đèn lồng rực rỡ, tạo nên không gian linh thiêng và đầy sắc màu.
Người dân tổ chức cúng tế, đọc kinh và thực hiện nghi thức cầu an. Đặc biệt, vào đêm rằm, phố cổ Hội An lung linh dưới ánh đèn lồng và hoa đăng trên sông Hoài, mang lại cảm giác yên bình và ấm áp.
Với sức sống văn hóa mạnh mẽ, các lễ hội tại Hội An không chỉ là những dịp để người dân tưởng nhớ và tôn vinh truyền thống, mà còn mở ra cơ hội để du khách tham gia và cảm nhận không khí rộn ràng, đầy màu sắc. Thông qua những chia sẻ trên, SmartTravel hy vọng đã mang đến cho bạn những thông tin thú vị và hữu ích về các lễ hội nổi bật của Hội An, giúp hành trình khám phá phố cổ của bạn thêm phần ý nghĩa và đáng nhớ.
