Nằm khuất sau những cánh rừng xanh thẳm của cố đô Huế, di tích Chín Hầm không chỉ là một biểu tượng của quá khứ đầy bi thương mà còn là chứng nhân sống động của lịch sử và nỗi đau chiến tranh. Được xây dựng vào thời kỳ kháng chiến chống Pháp, hệ thống Chín Hầm từng là nơi giam cầm và tra tấn nhiều chiến sĩ cách mạng yêu nước. SmartTravel tự hào đưa bạn vào hành trình khám phá những bí ẩn lịch sử đau thương này, giúp bạn cảm nhận sâu sắc hơn về một giai đoạn đen tối trong quá khứ.
1. Đôi nét về di tích lịch sử Chín Hầm
Khu di tích Chín Hầm là một chứng tích lịch sử đặc biệt nằm giữa những ngọn đồi và rừng cây xanh mướt của thành phố Huế. Được xây dựng vào thời kỳ Pháp thuộc, ban đầu hệ thống này là một chuỗi hầm ngầm kiên cố, dùng để chứa vũ khí và tài sản quân sự.
Tuy nhiên, vào giai đoạn sau, đặc biệt là dưới thời kỳ Ngô Đình Cẩn (được biết đến với tên gọi “ông Cẩn”), Chín Hầm trở thành nơi giam giữ và tra tấn các chiến sĩ cách mạng, những người bất đồng chính trị và nhiều nhà yêu nước. Sự tàn bạo tại Chín Hầm đã biến nơi này thành một trong những địa danh gợi nhắc về sự tàn khốc của chiến tranh, nơi từng chứng kiến biết bao số phận bi thương.
Hệ thống Chín Hầm gồm 8 hầm ngầm riêng biệt và 1 nhà gác mỗi hầm có cấu trúc khác nhau, được xây dựng dưới mặt đất để đảm bảo sự bí mật và an toàn tối đa. Các hầm được trang bị kiên cố với tường dày và không gian tối tăm, khiến những người bị giam cầm không có lối thoát.
Mỗi hầm ngầm lại chứa đựng một câu chuyện lịch sử riêng, thể hiện tinh thần đấu tranh kiên cường của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống lại sự áp bức và bạo quyền. Ngày nay, Chín Hầm đã trở thành di tích lịch sử cấp Quốc gia, là nơi du khách có thể tìm hiểu và chiêm nghiệm về những trang sử đẫm máu và đau thương, nhưng cũng đầy tự hào về lòng dũng cảm và sự kiên cường của người Việt Nam.
1.1. Địa chỉ khu di tích Chín Hầm
Khu di tích Chín Hầm tọa lạc tại số 112 đường Thiên Thai, phường An Tây, thành phố Huế, chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 6 km về phía Tây Nam. Con đường dẫn đến Chín Hầm không chỉ mang lại cảm giác yên bình với khung cảnh thiên nhiên hữu tình mà còn đưa du khách vào không gian lịch sử đầy lắng đọng.
Địa điểm này khá thuận tiện cho du khách di chuyển bằng nhiều phương tiện khác nhau như xe máy, ô tô hoặc xe đạp. Hành trình đến Chín Hầm sẽ đưa bạn qua những con đường nhỏ uốn lượn, nơi rừng cây xanh mát và không khí trong lành giúp bạn cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của vùng đất cố đô Huế.
1.2. Giờ mở cửa tham quan khu di tích
Khu di tích Chín Hầm mở cửa cả ngày, tất cả các ngày trong tuần, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách có thể linh hoạt sắp xếp thời gian tham quan. Du khách có thể đến đây vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, từ sáng sớm khi nắng nhẹ chiếu rọi qua tán cây, cho đến chiều muộn khi ánh hoàng hôn nhuốm vàng những bức tường rêu phong.
Thời gian tham quan thường kéo dài khoảng 1-2 giờ, tùy vào mức độ khám phá của du khách. Tuy nhiên, để có được trải nghiệm trọn vẹn nhất, bạn nên sắp xếp ít nhất nửa buổi để tận hưởng không gian và khám phá từng ngõ ngách của khu di tích.
Với việc mở cửa liên tục, Chín Hầm không chỉ là nơi để tham quan mà còn là không gian để du khách có thể lắng đọng, tưởng nhớ về những mất mát trong chiến tranh và hiểu hơn về lòng yêu nước, tinh thần dân tộc.
2. Cách di chuyển đến khu di tích Chín Hầm
Để đến tham quan khu di tích Chín Hầm, du khách cần đến thành phố Huế trước, sau đó di chuyển từ trung tâm thành phố đến địa điểm này. Hành trình không quá phức tạp, với nhiều lựa chọn phương tiện phù hợp cho mọi nhu cầu.
2.1. Di chuyển đến Thành phố Huế
Huế là một điểm đến du lịch nổi tiếng, do đó có nhiều cách để du khách từ khắp nơi có thể dễ dàng đến đây:
– Bằng máy bay: Huế có sân bay Phú Bài (cách trung tâm thành phố khoảng 15km), với các chuyến bay nội địa từ các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Từ sân bay, du khách có thể đi taxi hoặc xe buýt về trung tâm thành phố Huế. Bạn có thể tham khảo đặt vé qua app SmartTravel để nhận được nhiều ưu đãi.
– Bằng tàu hỏa: Ga Huế nằm ngay tại trung tâm thành phố, là một điểm thuận tiện cho những ai muốn trải nghiệm phong cảnh miền Trung dọc đường sắt Bắc – Nam. Tàu hỏa từ Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh hay Đà Nẵng đều có các chuyến chạy đến Huế hàng ngày.
– Bằng xe khách: Xe khách giường nằm là lựa chọn kinh tế và tiện lợi cho các chuyến đi đường dài từ các thành phố lớn đến Huế. Có nhiều hãng xe chất lượng như Phương Trang, Hoàng Long, và các dịch vụ xe limousine với nhiều chuyến khởi hành mỗi ngày.
– Bằng xe cá nhân: Nếu du khách đi bằng ô tô hoặc xe máy cá nhân, hành trình đến Huế rất thuận lợi nhờ hệ thống giao thông hiện đại. Quốc lộ 1A và các tuyến đường liên tỉnh đều dẫn về thành phố Huế với cảnh đẹp hùng vĩ, đặc biệt là đoạn qua đèo Hải Vân.
2.2. Từ Thành phố Huế đến di tích Chín Hầm
Sau khi đến thành phố Huế, du khách có thể dễ dàng di chuyển đến khu di tích Chín Hầm nằm cách trung tâm thành phố khoảng 6 km về phía Tây Nam. Dưới đây là một số cách di chuyển phổ biến:
– Bằng xe máy hoặc xe đạp: Đây là lựa chọn được nhiều du khách ưa thích, bởi vừa có thể chủ động về thời gian, vừa tận hưởng không khí trong lành và ngắm cảnh. Từ trung tâm thành phố, bạn đi theo hướng Tây dọc theo đường Lê Ngô Cát, sau đó rẽ vào đường Thiên Thai. Đường đi khá dễ dàng và cảnh vật rất đẹp với rừng cây xanh mướt và những ngôi làng nhỏ.
– Bằng taxi hoặc xe công nghệ: Nếu không muốn tự lái, du khách có thể lựa chọn taxi hoặc dịch vụ xe công nghệ như Grab để di chuyển. Thời gian đi chỉ mất khoảng 15 phút từ trung tâm thành phố.
– Thuê xe ô tô: Nếu đi theo nhóm hoặc gia đình, du khách có thể thuê xe ô tô riêng để di chuyển thoải mái hơn. Các dịch vụ cho thuê xe ở Huế khá phổ biến, với nhiều loại xe khác nhau từ xe 4 chỗ đến 16 chỗ, thích hợp cho các đoàn du khách lớn.
Dù chọn phương tiện nào, hành trình đến Chín Hầm cũng là một trải nghiệm thú vị, với những cung đường xanh mướt bóng cây và không khí yên bình của cố đô Huế.
3. Khám phá khu di tích Chín Hầm
3.1. Tìm hiểu những tội ác chiến tranh
Di tích Chín Hầm, nằm khuất giữa lòng đồi núi xanh thẳm của cố đô Huế, là minh chứng sống động cho những tội ác chiến tranh tàn khốc mà thực dân Pháp và chế độ tay sai Ngô Đình Cẩn đã gây ra. Hệ thống hầm ngầm này chiếm tới hai phần ba diện tích một quả đồi, được xây dựng theo hình chữ nhật, với kết cấu cực kỳ kiên cố.
Những căn hầm chủ yếu được đúc bằng bê tông cốt sắt, với trần dày tới 0,5 mét, nhằm ngăn chặn mọi khả năng thoát ra ngoài của các tù nhân. Đây là nơi giam giữ những chiến sĩ cộng sản kiên trung, những tầng lớp trí thức, và cả các tiểu thương yêu nước, những người đã dám đứng lên đấu tranh chống lại chế độ thực dân và chính quyền bạo quyền.
Đặc biệt, những căn hầm này được gọi là “chuồng cọp” – nơi mà các tù nhân bị giam giữ trong những điều kiện vô cùng tàn bạo. Các phòng giam tối tăm, thiếu ánh sáng và không khí, chỉ vừa đủ không gian cho người bị giam ngồi hoặc nằm co ro, như muốn bóp nghẹt ý chí của họ. Những người bị giam tại Chín Hầm phải chịu đựng những hình thức tra tấn khủng khiếp cả về thể xác lẫn tinh thần. Nhiều tù nhân đã bị đánh đập, bỏ đói và bị bỏ rơi trong điều kiện sống khắc nghiệt, không có chút hy vọng thoát thân.
Chín Hầm, ngày nay trở thành di tích lịch sử quốc gia, nhắc nhở chúng ta về một giai đoạn đau thương trong lịch sử dân tộc và lòng kiên cường bất khuất của những con người đã đấu tranh cho tự do.
3.2. “Địa ngục” tại căn hầm số 8
Căn hầm số 8, được mệnh danh là “Địa ngục trần gian”, là nơi giam giữ tàn bạo nhất trong hệ thống Chín Hầm. Với diện tích 72,88m², căn hầm này được xây dựng kiên cố, tường dày 0,4m, và chìm sâu xuống lòng đất, tạo nên không gian ngột ngạt, đè nén cả về thể chất lẫn tinh thần. Hầm chỉ có một cửa chính, rộng 1,5m và cao 2m, làm bằng thép đặc biệt, khiến việc thoát ra là điều không thể.
Bên trong, không khí hiếm hoi được cung cấp qua một lỗ thông hơi chỉ 30cm. Căn hầm được chia thành 20 ô xà lim biệt giam, mỗi ô chỉ rộng 0,8m, dài 1,8m và cao 1,8m, đủ để tù nhân phải nằm co ro, không có không gian di chuyển. Những xà lim này không chỉ chật hẹp mà còn được ngăn cách bằng tường dày và chắn sắt kiên cố phía trên, khiến các tù nhân hoàn toàn bị cô lập.
Cửa xà lim chật hẹp, chỉ rộng 0,6m và cao 1,5m, giam cầm các chiến sĩ trong bóng tối với một tấm ván nhỏ để nằm và một cái xô sắt làm nơi vệ sinh, biểu tượng cho sự tàn bạo và nhục hình mà họ phải chịu đựng. Những tên tuổi như Phan Trọng Tịnh, Nguyễn Minh Vân và nhiều chiến sĩ cộng sản kiên trung khác đã bị giam cầm tại đây, phải chịu đựng những ngày tháng đau khổ tột cùng.
Căn hầm số 8 thực sự là nơi phản ánh sự tàn ác của chế độ Ngô Đình Cẩn, đồng thời là biểu tượng cho ý chí kiên cường bất khuất của những người đấu tranh cho tự do.
3.3. Lắng nghe những câu chuyện quá khứ
Chế độ tay sai Ngô Đình Cẩn đã để lại những vết sẹo kinh hoàng trong lịch sử với các hành động tra tấn dã man nhằm dập tắt tinh thần kháng chiến của những chiến sĩ yêu nước. Trong các căn hầm biệt giam tại Chín Hầm, tù nhân phải chịu đựng những hình phạt vô nhân đạo và tàn bạo không thể tưởng tượng.
Ngoài những hình thức tra tấn tàn bạo, các tù nhân còn phải chống chọi với môi trường sống khắc nghiệt trong các căn hầm kín. Họ bị cô lập, bị buộc phải đối mặt với những bức tường câm lặng, hít thở không khí nặng nề, đầy mùi hôi thối của phân, nước tiểu và xác chết thối rữa.
Tù nhân cũng phải chiến đấu với cái đói, cái khát, cái lạnh cắt da của mùa đông và cái nóng như thiêu đốt của mùa hè. Họ còn phải chịu đựng sự hành hạ của muỗi, rắn, rết, cùng với những cơn đau đớn không có thuốc thang chữa trị. Tất cả những điều này đã biến Chín Hầm thành một nơi đầy ám ảnh, biểu tượng cho sự tàn ác của chế độ Ngô Đình Cẩn và lòng kiên trung của các chiến sĩ cách mạng.
4. Lưu ý khi tham quan di tích Chín Hầm
Khi tham quan khu di tích lịch sử Chín Hầm, du khách cần lưu ý một số điều để có trải nghiệm tốt nhất và thể hiện sự tôn trọng đối với di sản văn hóa, lịch sử quan trọng này. Trước hết, du khách nên chọn trang phục lịch sự, quần áo dài và thoải mái, bởi khu di tích nằm trên đồi với nhiều cỏ cây, có thể xuất hiện muỗi và các loại côn trùng. Việc mặc quần áo dài không chỉ giúp bảo vệ bạn khỏi côn trùng mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với không gian linh thiêng.
Ngoài ra, việc đi giày thể thao là lựa chọn hợp lý để dễ dàng di chuyển, đặc biệt khi bạn phải leo dốc hoặc di chuyển trên những con đường đá gập ghềnh. Giày thể thao sẽ giúp bạn thoải mái hơn và tránh được những nguy cơ về trượt ngã trong quá trình khám phá khu vực này.
Một lưu ý quan trọng khác là du khách cần luôn giữ thái độ tôn trọng đối với các hiện vật trưng bày và không gian di tích. Chín Hầm là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử vô cùng quý báu, gắn liền với cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc. Hãy cẩn trọng trong việc chụp ảnh, tránh sờ tay vào các hiện vật và không gây ồn ào hay làm mất trật tự.
Bằng cách giữ gìn sự yên tĩnh và tôn trọng không gian, bạn sẽ góp phần bảo vệ và giữ gìn những giá trị lịch sử cho thế hệ mai sau. Việc tuân thủ các quy định chung và có thái độ đúng đắn khi tham quan sẽ giúp chuyến đi của bạn trở nên ý nghĩa và đáng nhớ hơn.
Di sản Chín Hầm không chỉ là một địa điểm tham quan, mà còn là lời nhắc nhở về những mất mát và hi sinh của một thời kỳ hào hùng. Những câu chuyện từ nơi đây vẫn vang vọng, nhắc nhở thế hệ trẻ về giá trị của hòa bình, lòng yêu nước và sự kiên cường trước khó khăn. Khi bạn bước ra khỏi cánh cổng Chín Hầm, có lẽ lòng bạn sẽ nặng trĩu suy tư, nhưng đó cũng là lúc bạn cảm nhận sâu sắc nhất về sự trường tồn của tinh thần dân tộc. SmartTravel hy vọng, qua hành trình này, du khách không chỉ khám phá thêm một phần lịch sử Việt Nam, mà còn thấu hiểu và trân trọng hơn giá trị của cuộc sống hôm nay.
