Lễ hội Phủ Na: Di sản tâm linh của người Việt giữa lòng xứ Thanh

Giữa vùng đất Thanh Hóa địa linh nhân kiệt, nơi giao thoa giữa những huyền thoại thiêng liêng và dòng chảy văn hóa dân gian, lễ hội Phủ Na hiện lên như một viên ngọc quý trong kho tàng di sản tâm linh Việt Nam. Không chỉ là nơi thờ Mẫu Liễu Hạnh – vị thánh mẫu linh thiêng trong tín ngưỡng Tứ phủ, Phủ Na còn là điểm hẹn hành hương thiêng liêng, nơi người dân khắp vùng kính cẩn tìm về dâng hương, cầu an, cầu phúc. Trong hành trình khám phá những giá trị văn hóa bền vững, SmartTravel xin mời bạn cùng lắng nghe nhịp đập tâm linh của xứ Thanh qua lễ hội linh thiêng này.

le-hoi-phu-na
Khung cảnh nhộn nhịp lễ hội Phủ Na. Ảnh: Sưu tầm

1. Giới thiệu về lễ hội Phủ Na

Lễ hội Phủ Na, còn gọi là Na Sơn Động Phủ, là một trong những lễ hội tâm linh đặc sắc bậc nhất của tỉnh Thanh Hóa, diễn ra tại chân núi Nưa, xã Xuân Du, huyện Như Thanh. Di tích này không chỉ là địa chỉ linh thiêng trong tín ngưỡng dân gian mà còn là nơi quy tụ các giá trị văn hóa truyền thống đặc trưng của người Việt. 

Phủ Na thờ nhiều vị thần và thánh, nổi bật nhất là Bà Triệu – vị nữ anh hùng dân tộc, Công chúa Liễu Hạnh – một trong Tứ Bất Tử trong văn hóa tín ngưỡng dân gian, cùng với Mẫu Thượng Ngàn – biểu tượng cho sự phồn thịnh của rừng núi. Với không gian linh thiêng, thanh tịnh và cảnh sắc hữu tình, Phủ Na từ lâu đã trở thành điểm hành hương quen thuộc, nơi người dân gửi gắm niềm tin và lòng thành kính vào những giá trị tâm linh trường tồn.

1.1. Thời gian, địa điểm diễn ra lễ hội Phủ Na

Lễ hội Phủ Na được tổ chức hằng năm từ ngày 1 đến ngày 16 tháng 8 âm lịch tại Na Sơn Động Phủ – một địa danh linh thiêng nằm giữa rừng núi hoang sơ nhưng đầy quyến rũ. Đặc biệt vào đầu xuân năm Giáp Thìn và những ngày đầu năm mới, không gian tại Phủ được trang hoàng lộng lẫy với cờ hoa, đèn lồng, trướng liễn, tạo nên bầu không khí rực rỡ mà vẫn giữ nét trang nghiêm. 

di-tich-phu-na
Du khách đổ về Phủ Na trẩy hội đầu xuân. Ảnh: Sưu tầm

Đây là thời điểm người dân khắp nơi đổ về chiêm bái, dâng hương cầu phúc đầu năm, đồng thời vãn cảnh và tham gia vào các hoạt động tín ngưỡng gắn liền với đời sống văn hóa dân gian xứ Thanh. Lễ hội không chỉ là sự kiện tôn giáo mà còn là nơi quy tụ cộng đồng, thể hiện tinh thần đoàn kết và gắn bó trong lòng dân tộc.

1.2. Ý nghĩa tổ chức lễ hội Phủ Na

Lễ hội Phủ Na mang trong mình nhiều tầng ý nghĩa, vừa là dịp để người dân cầu nguyện cho một năm mới mạnh khỏe, bình an, mưa thuận gió hòa, vừa là biểu hiện sống động của tín ngưỡng và niềm tin vào các đấng linh thiêng. Thông qua những nghi lễ thành kính, lễ hội thể hiện sự tri ân của con cháu đối với tiền nhân, cũng như khát vọng hướng thiện, sống chan hòa với thiên nhiên và cộng đồng. 

Bên cạnh giá trị tâm linh, lễ hội còn là dịp lý tưởng để thu hút du khách thập phương về với Thanh Hóa – một vùng đất giàu truyền thống văn hóa. Việc tổ chức lễ hội Phủ Na hằng năm không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn là minh chứng cho sự lan tỏa bền vững của di sản tâm linh giữa lòng hiện đại, đưa văn hóa xứ Thanh vươn tầm trong lòng du khách bốn phương.

le-hoi-phu-na-thanh-hoa
Lễ hội thu hút đông đảo du khách ghé thăm. Ảnh: Sưu tầm

2. Cách di chuyển đến Na Sơn Động Phủ

Na Sơn Động Phủ, hay còn gọi là Phủ Na, tọa lạc tại xã Xuân Du, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa, cách trung tâm thành phố Thanh Hóa khoảng 30 km về phía tây nam. Để đến được địa điểm linh thiêng này, du khách có thể lựa chọn nhiều phương tiện khác nhau tùy theo điểm xuất phát và điều kiện cá nhân.

Nếu xuất phát từ Hà Nội, bạn có thể đi theo Quốc lộ 1A hoặc đường cao tốc Hà Nội – Ninh Bình – Thanh Hóa, sau đó tiếp tục theo Quốc lộ 45 hoặc Quốc lộ 47 để đến huyện Như Thanh. Từ trung tâm huyện, theo các biển chỉ dẫn hoặc hỏi thăm người dân địa phương, bạn sẽ dễ dàng tìm được đường đến Phủ Na. Thời gian di chuyển từ Hà Nội đến Phủ Na dao động khoảng 3,5 đến 4 giờ đồng hồ, tùy vào phương tiện và điều kiện giao thông.

di-tich-na-son-dong-phu
Cổng vào di tích Na Sơn Động Phủ. Ảnh: Sưu tầm

Đối với du khách ở các tỉnh lân cận như Nghệ An, Ninh Bình hay Nam Định, việc di chuyển đến Phủ Na cũng khá thuận tiện thông qua hệ thống quốc lộ và đường tỉnh lộ kết nối. Ngoài ra, vào dịp lễ hội, nhiều công ty du lịch tổ chức các tour hành hương đến Phủ Na, giúp du khách tiết kiệm thời gian và công sức trong việc lên kế hoạch chuyến đi. Khi đến gần khu vực Phủ Na, bạn sẽ thấy các biển chỉ dẫn rõ ràng, cùng với sự thân thiện của người dân địa phương sẵn sàng hướng dẫn, đảm bảo hành trình của bạn diễn ra suôn sẻ và an toàn.

3. Những điểm thu hút tại lễ hội Phủ Na

3.1. Tìm hiểu di tích lịch sử Phủ Na

Một trong những điểm thu hút lớn nhất khi tham gia lễ hội Phủ Na chính là việc được chiêm ngưỡng và tìm hiểu về di tích lịch sử thiêng liêng – Phủ Na hay Na Sơn Động Phủ. Được xây dựng vào năm 1909, công trình mang đậm phong cách kiến trúc thời Nguyễn, với mái cong cổ kính, các họa tiết chạm khắc tinh xảo và không gian linh thiêng bao trùm toàn khu vực. 

Phủ Na không chỉ là nơi thờ phụng các vị thần linh mà còn mang giá trị lịch sử đặc biệt, bởi đây chính là vùng đất từng ghi dấu bước chân khởi nghĩa của nữ anh hùng Bà Triệu chống lại quân Đông Ngô vào năm 248. 

di-tich-danh-thang-phu-na
Di tích Phủ Na nhộn nhịp, đông vui dịp đầu xuân. Ảnh: Sưu tầm

Bao quanh Phủ là hệ thống các đền, điện, miếu thờ nằm giữa không gian sơn thủy hữu tình, tạo nên khung cảnh vừa thanh tịnh, vừa hùng vĩ. Du khách đến đây không chỉ được chiêm bái mà còn có cơ hội hòa mình vào bầu không khí linh thiêng, cảm nhận sự giao hòa giữa đất trời, lòng người và lịch sử. Với giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh sâu sắc, Phủ Na thực sự là điểm đến không thể bỏ lỡ trong hành trình du xuân đầu năm tại xứ Thanh.

3.2. Dâng hương, rút quẻ cầu lộc đầu xuân

Tham dự lễ hội Phủ Na vào những ngày đầu xuân, du khách không chỉ được vãn cảnh mà còn có thể thực hành các nghi lễ tâm linh đầy trang trọng và ý nghĩa. Trong không gian linh thiêng giữa núi rừng, việc thắp hương, dâng lễ lên Mẫu và các vị thánh được xem là hành động thể hiện lòng thành kính, cầu mong một năm mới bình an, tài lộc và hanh thông. 

Ngoài các mâm lễ truyền thống, nhiều người còn đến Phủ Na để xin “nước thánh” – thứ nước trong mát được lấy từ giếng thiêng trong khuôn viên Phủ, được tin là mang lại sự thanh tẩy và may mắn. 

nuoc-thanh-phu-na
Người dân nô nức hứng “nước thánh” lấy may. Ảnh: Sưu tầm

Một trải nghiệm khác được nhiều người mong chờ là rút quẻ đầu năm. Những lá quẻ như lời chỉ dẫn tâm linh, giúp người rút quẻ chiêm nghiệm, suy ngẫm và định hướng cho những hành trình sắp tới. Không gian linh thiêng, tiếng chuông chùa ngân vang, hương trầm quyện gió núi càng khiến khoảnh khắc đầu năm tại Phủ Na trở nên đặc biệt – là nơi để con người tìm về sự an yên trong tâm hồn giữa bộn bề cuộc sống.

3.3. Mua đặc sản xứ Thanh về làm quà

Sau khi dâng lễ và vãn cảnh Phủ Na, du khách có thể ghé thăm các gian hàng nằm dọc lối ra vào khu di tích – nơi quy tụ nhiều sản vật đặc trưng của vùng đất Thanh Hóa. Tại đây, không khí nhộn nhịp, rực rỡ sắc màu của những sạp hàng thủ công mỹ nghệ, mứt, bánh truyền thống hay các loại rượu dân tộc tạo nên một phiên chợ nhỏ đậm đà bản sắc địa phương. 

Nem chua, chè lam Phủ Quảng, bánh gai Tứ Trụ, măng rừng khô hay mật ong rừng là những món quà vừa ngon miệng vừa mang giá trị tinh thần sâu sắc. Những món quà này không chỉ thể hiện sự tinh tế trong lựa chọn của người đi lễ mà còn là cách để lưu giữ kỷ niệm đẹp về vùng đất linh thiêng. 

nem-chua-thanh-hoa
Mua đặc sản Thanh Hóa về làm quà sau lễ hội. Ảnh: Sưu tầm

Việc mua đặc sản về làm quà sau mỗi chuyến đi không đơn thuần là một thói quen, mà còn là cách để kết nối tình thân, chia sẻ may mắn đầu năm với gia đình và bè bạn. Nhờ đó, lễ hội Phủ Na không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là hành trình khám phá văn hóa ẩm thực và sản vật độc đáo của xứ Thanh.

4. Kinh nghiệm tham gia lễ hội Phủ Na

Để có một chuyến hành hương trọn vẹn tại lễ hội Phủ Na, du khách nên lưu ý một số kinh nghiệm quan trọng nhằm đảm bảo cả sự thành kính lẫn sự thoải mái trong hành trình. Trước tiên, nên lựa chọn đi vào những ngày đầu tháng 8 âm lịch hoặc đầu xuân – thời điểm không khí lễ hội rộn ràng, cảnh sắc trang hoàng rực rỡ và đông đảo người dân đổ về chiêm bái. Do địa điểm nằm ở vùng núi, bạn nên đi giày thể thao hoặc dép đế bằng để tiện di chuyển. 

Trang phục cần lịch sự, gọn gàng, tránh hở hang để thể hiện sự tôn trọng nơi thờ tự linh thiêng. Nếu có ý định dâng lễ, nên chuẩn bị lễ vật trước như hương, hoa, oản, trái cây và có thể mua thêm tại các gian hàng gần cổng Phủ. Nên đi sớm để tránh cảnh chen lấn vào giờ cao điểm và có nhiều thời gian vãn cảnh, dâng hương, rút quẻ hoặc xin nước thánh. 

den-mau-phu-na
Lên kế hoạch trước cho chuyến ghé thăm Phủ Na. Ảnh: Sưu tầm

Ngoài ra, du khách đừng quên mang theo tiền mặt lẻ để quyên góp công đức hoặc mua sản vật địa phương. Với tâm thế trang nghiêm và chuẩn bị chu đáo, hành trình đến Phủ Na sẽ trở thành một kỷ niệm thiêng liêng khó quên.

Lễ hội Phủ Na không chỉ là một hoạt động tín ngưỡng, mà còn là sợi dây kết nối giữa hiện tại và cội nguồn, giữa con người và thế giới linh thiêng. Những nghi lễ cổ kính, tiếng đàn chầu linh diệu, cùng dòng người trẩy hội thành kính đã tạo nên một không gian văn hóa tâm linh đặc biệt, nơi mọi niềm tin và ước vọng được gửi gắm trong sự thanh tịnh và trang nghiêm. Với vai trò là người đồng hành cùng du khách trên mỗi bước đường khám phá vẻ đẹp Việt Nam, SmartTravel tin rằng, Phủ Na không chỉ là điểm đến, mà là một trải nghiệm lắng đọng, giúp mỗi người thêm hiểu, thêm yêu và thêm tự hào về di sản tâm linh của dân tộc.

Related Posts

Leave a Reply